ਕੀ ਹੈ ਇਸਰੋ ਦਾ ਆਦਿੱਤਿਆ ਐਲ-1 ਮਿਸ਼ਨ, ਜੋ ਸੂਰਜ ਦੇ ਹਰ ਰਾਜ਼ ਦਾ ਪਰਦਾ ਖੋਲੇਗਾ
ਇਸਰੋ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾਇਆ, ਚੰਦਰਮਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਸੂਰਜ ਦੀ ਵਾਰੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਅਹਿਮ ਮਿਸ਼ਨ ਆਦਿਤਿਆ L-1 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਇੰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਰੋ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਕਾਮਯਾਬੀ ਹਾਸਲ ਕਰੇਗਾ, ਸਮਝੋ...

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਸੂਰਜ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਸਰੋ ‘ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਣ ਹੈ। ਇਸ ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ (ISRO) ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਅਗਲੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਦੇ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਆਦਿਤਿਆ-ਐਲ1 ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ‘ਚ ਖਾਸ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੂਰਜੀ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 (Chandrayan-3) ਚੰਦਰਮਾ ਤੋਂ ਰਾਜ਼ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ-1 ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਕੀ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਬਜਟ ਕਿੰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮਕਸਦ ਕੀ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਹਰ ਕੋਈ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ:
ਕੀ ਹੈ ਆਦਿੱਤਿਆ ਐਲ-1 ਮਿਸ਼ਨ?
ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਦੂਰੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ। ਸੂਰਜ (Sun) ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕਈ ਲੰਬੇ ਬਿੰਦੂ ਹਨ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ-1 ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਿੰਦੂ ਤੱਕ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਆਦਿਤਿਆ ਲੈਂਗਰੇਜ਼-1 ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਇਸਰੋ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਸ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਦੇ ਲੋਂਗਰੇਸ ਪੁਆਇੰਟ-1 ‘ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਦੂਰੀ 1.5 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ
ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਦੂਰੀ 1.5 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਹਾਂ, Aditya L-1 ਨੂੰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਇਹ ਫਾਇਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਿੰਦੂ ਤੋਂ ਸੂਰਜ 7 ਦਿਨ ਅਤੇ 24 ਘੰਟੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੋਂ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ-1 ਫੋਟੋਸਫੇਅਰ, ਕ੍ਰੋਮੋਸਫੀਅਰ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਹਰੀ ਪਰਤਾਂ (ਕੋਰੋਨਾ) ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਨ ਲਈ ਸੱਤ ਪੇਲੋਡ ਲੈ ਕੇ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 4 ਪੇਲੋਡ ਸੂਰਜ ਵੱਲ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ, ਬਾਕੀ 3 L-1 ਬਿੰਦੂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਗੇ।
ਬਜਟ ਕਿੰਨਾ ਹੈ, ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗਾ ਲਾਂਚ?
ਇਸਰੋ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਸੂਰਿਆ ਦਾ ਬਜਟ ਲਗਭਗ 400 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਟੀਚੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 4 ਮਹੀਨੇ ਲੱਗਣਗੇ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 2 ਸਤੰਬਰ (ਸ਼ਨੀਵਾਰ) ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 11.50 ਵਜੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਸੂਰਜੀ ਮਿਸ਼ਨ ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ-1 ਲਾਂਚ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਲਾਂਚ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਰ ਮਿਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਦਾ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਿਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ-1 ਸੂਰਜ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮੇਗਾ।