14-07- 2025
TV9 Punjabi
Author: Isha Sharma
ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਮਨ ਲਗਾਤਾਰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ, ਕੰਮ ਦੇ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਭੱਜ-ਦੌੜ ਵਾਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਥਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮਨ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਦੇਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਧਿਆਨ ਹੈ।
ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਇਸਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਭਿਆਸ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਵਿਗਿਆਨ ਵੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਿਆਨ ਮਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਰਦਾਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਧਿਆਨ ਸਾਡੇ ਮਨ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਾਡੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਧਿਆਨ ਮਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਦੀ ਹੈ।
ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ। ਪਰ ਧਿਆਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨ 'ਕਾਰਟੀਸੋਲ' ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਧਿਆਨ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਹਿਪੋਕੈਂਪਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਕੰਮ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਈ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਰਾਮਦੇਹ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਧਿਆਨ ਉਸ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਮੋਡ ਨੂੰ ਐਕਟਿਵ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਹੱਲ ਲੱਭਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸੁਤੰਤਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।