ਰੀਲ ਬਣੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਮਸਲਾ, ਮੋਦੀ ਨੇ ਖੱਟੀ ਵਾਹੋ-ਵਾਹੀ, ਤਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਕੱਢ ਲਿਆਈ ਰਾਹੁਲ ਦਾ ਪੁਰਾਣਾ ਬਿਆਨ

ਬਿਹਾਰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 4G ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪੈਕ ਕਾਫ਼ੀ ਸਸਤੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਮਦਦ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਸਸਤੇ ਡੇਟਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਡੀਆ ਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ, ਅਤੇ NDA ਹੁਣ ਬਿਹਾਰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬਿਹਾਰ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰੀਲਜ਼ ਰੁਝਾਨ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 1 GB ਡੇਟਾ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਕੱਪ ਚਾਹ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਆਮਦਨ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਲਾ ਅਤੇ ਕ੍ਰੇਟੀਵੇਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਨਾਲ ਰੀਲਜ਼ ਟ੍ਰੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਸਤੇ ਡੇਟਾ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਿੱਠ ਥਪਥਪਾਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਿਹਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਚੁਟਕੀ ਲਈ ਹੈ। ਬਿਹਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਰੀਲਜ਼ ‘ਤੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੈਪਸ਼ਨ, “ਫਰਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ,” ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਯੂਜਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਰੀਲਜ਼ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਕੌਣ ਸਹੀ ਹੈ।

ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਰੀਲਜ਼ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?

ਬਿਹਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਪੁਰਾਣੇ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ, ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 7-8 ਘੰਟੇ ਰੀਲਜ਼ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਅੰਬਾਨੀ ਅਤੇ ਅਡਾਨੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵੀਡੀਓ ਨਹੀਂ ਦੇਖਦੇ; ਉਹ ਪੈਸੇ ਗਿਣਨ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਹਨ।”

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ਅਤੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ, ਮੌਕੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਬਾਰੇ ਔਨਲਾਈਨ ਬਹਿਸ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਰੀਲਜ਼ ਟ੍ਰੈਂਡ ਅਤੇ ਸਸਤੇ ਡੇਟਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਇਸਨੂੰ ਆਮ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਬਰਬਾਦੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ‘ਤੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 7-8 ਘੰਟੇ ਬਰਬਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।

“ਸਾਨੂੰ ਡੇਟਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ, ਸਾਨੂੰ ਪੁੱਤਰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ” – ਪੀਕੇ

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਜਨ ਸੂਰਜ ਦੇ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕਿਸ਼ੋਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਸਸਤਾ ਡੇਟਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ – ‘ਸਾਨੂੰ ਡੇਟਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ, ਸਾਨੂੰ ਪੁੱਤਰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ’… ਤੁਸੀਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋਗੇ ਅਤੇ ਡੇਟਾ ਬਿਹਾਰ ਨੂੰ ਦੇਵੋਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲਾਂ ‘ਤੇ ਦੇਖ ਸਕਣ।”

ਰੀਲਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਕ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰ

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦਾ ਭਾਸ਼ਣ ਰੀਲਾਂ ਦੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੀਲਾਂ ਦੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਚੰਗਾ ਪੈਸਾ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਜਨਤਾ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੀਲਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਜੋ ਡੂਮ ਸਕ੍ਰੌਲਿੰਗ ‘ਤੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 6-7 ਘੰਟੇ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਰੀਲਾਂ ਦੇਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਾਲੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਖੋਜ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ?

ਡਾਕਟਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ‘ਤੇ ਬਿਤਾਏ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲਤ ਸਮਾਜਿਕ ਬੋਧਾਤਮਕ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਵੈ-ਨਿਯੰਤਰਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ NLB ਸਰਵੇਖਣ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ‘ਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ।

ਇਹ ਖੋਜ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨਾ ਇਸਦੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਾਈਟਾਂ ‘ਤੇ ਬਿਤਾਏ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।