ਗਾਂਧੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਖਤਮ ਵੀ ਕੀਤਾ ਆਖਿਰ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਬੋਲ ਰਹੇ ਹਨ ਮਨੀਸ਼ੰਕਰ ਅਈਅਰ
Manishankar Ayyar: ਸੀਨੀਅਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਮਨੀਸ਼ੰਕਰ ਅਈਅਰ ਨੇ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ, ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਨੂੰ ਗਾਂਧੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਮਨੀਸ਼ੰਕਰ ਅਈਅਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਸਫਰ ਕਿਵੇਂ ਖਤਮ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਕ ਸਮਾਂ ਅਜਿਹਾ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਹਨ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਅਈਅਰ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ।
ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਈਅਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਬਹੁਤ ਨੀਂਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਲ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹਲਕਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਕਦੇ ਨਾ ਹਾਰਿਆ ਹੋਵੇ, ਨਾਲ ਹੀ ਕੋਈ ਜਾਤੀ ਜਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਆਧਾਰ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਆਧਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਵੀ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਸੀ, ਪਰ ਰਾਜਨੀਤੀ ‘ਚ ਆਉਣਾ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਆਧਾਰ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ 2010 ‘ਚ ਜਦੋਂ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਹੇ ਗਏ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਚੁੱਕ ਲਿਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਜੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਡਿੱਗਦਾ ਗਿਆ ਅਈਅਰ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਗ੍ਰਾਫ ?
ਮਨੀਸ਼ੰਕਰ ਅਈਅਰ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਡਿੱਗਦੇ ਸਿਆਸੀ ਗ੍ਰਾਫ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ, ‘ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੌਲੀ ਗਿਰਾਵਟ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਗਿਰਾਵਟ ਕਰੀਬ 15 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਈ ਹੈ। ਇਕ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਆਏ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹ ਵਧਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ 75 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਹਿਮਤ ਹੋਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਹੁਣ ਉਹ 100 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਮੈਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚ ਮੇਰੇ ਇਕਲੌਤੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦੇਣ ਕਹਿ ਕੇ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ 100 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਇਹ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪੰਚਾਇਤੀ ਰਾਜ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਨਵੀਨਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅੱਜ ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਹੋ ਗਿਆ ਹਾਂ।
ਅਈਅਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਜਿਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਸੇ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਮੌਕਾ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ। 10 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਿਲਣ ਜਾਂ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਾਰਥਕ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਦੋ ਮੌਕਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਪ੍ਰਿਅੰਕ ਨਾਲ ਵੀ ਮੇਰੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਹਾਂ, ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਵਿਡੰਬਨਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਗਾਂਧੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅੰਤ ਵੀ ਗਾਂਧੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਹੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।’
ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਕਿਉਂ ਹੋਏ ਅਈਅਰ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼?
2010 ਵਿੱਚ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਮਨੀਸ਼ੰਕਰ ਅਈਅਰ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦਿਗਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਨੇ ਨਕਸਲਵਾਦ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀ ਰਾਏ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦਿਗਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਤਕਾਲੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਪੀ ਚਿਦੰਬਰਮ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹੰਕਾਰੀ ਵਿਅਕਤੀ ਹਨ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਬਾਰੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਰਿਪੋਰਟਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਦਿਗਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਪੁੱਛੀ, ਜਿਸ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇ ਅੰਤ ‘ਚ ਰਿਪੋਰਟਰ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਮੈਂ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਪੀ. ਚਿਦੰਬਰਮ ਬਾਰੇ ਦਿਗਵਿਜੇ ਦੀ ਰਾਏ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ‘ਮੈਂ ਇੱਕ ਲੱਖ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਹਿਮਤ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਚਿਦੰਬਰਮ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗਾ।’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ‘ਇੰਟਰਵਿਊ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ‘ਇਕ ਲੱਖ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ’ ਗੱਲ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 2010 ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਕ ਘੰਟਾ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਤਾੜਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।
