ਕਿੰਨੀ ਉੱਚੀ ਹੈ ਸਦਨ ਦੀ ਦਰਸ਼ਕ ਗੈਲਰੀ, ਜਿੱਥੋਂ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਸਮੋਕ ਬੰਬ ਲੈ ਕੇ ਮਾਰੀ ਛਾਲ, ਕਿਵੇਂ ਬਣਿਆ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦਾ ਐਂਟਰੀ ਪਾਸ ?
ਸੰਸਦ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਚ ਗੜਬੜੀ ਹੋਈ। ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕ ਗੈਲਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਪਰੇਅ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਡੀਟੋਰੀਅਮ ਦੀ ਉਚਾਈ ਕਿੰਨੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਛਾਲ ਮਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਵਿਜ਼ਟਰ ਪਾਸ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸੰਸਦ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ (Security) ‘ਚ ਗੜਬੜੀ ਹੋਈ। ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕ ਗੈਲਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਧੂੰਏਂ ਦੀ ਸਪਰੇਅ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਸਪਾ ਸਾਂਸਦ ਡਿੰਪਲ ਯਾਦਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹਿਮਾਨ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਟੈਗ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ। ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਪਾਸੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦਾਨਿਸ਼ ਅਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਦਨ ‘ਚ ਕੁੱਦਣ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿਜ਼ਟਰ ਪਾਸ ਰਾਹੀਂ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਦਨ ਦੇ ਬਾਹਰੋਂ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਵੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ (Arrest) ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਡੀਟੋਰੀਅਮ ਦੀ ਉਚਾਈ ਕਿੰਨੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਛਾਲ ਮਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਵਿਜ਼ਟਰ ਪਾਸ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਕਦੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਸ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਅਜਿਹਾ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਵੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਸਦ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਲਈ ਇਕ ਵਿਧੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਸੰਸਦ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ (Permission) ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਪਾਸ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਦਾਖਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਦਰਸ਼ਕ ਗੈਲਰੀ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਸਦਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਜਾਣ ਲਈ ਸੰਸਦ ਸਕੱਤਰੇਤ ਤੋਂ ਪਾਸ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਐਂਟਰੀ ਜਾਂ ਵਿਜ਼ਟਰ ਪਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਲਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਰਾਹੀਂ ਪਾਸ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹੀ ਐਂਟਰੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸਦੇ ਲਈ, ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਪਾਸ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੰਸਦ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਲਈ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸੰਸਦ ਸਕੱਤਰੇਤ ਤੋਂ ਪਾਸ ਬਣਵਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਕਿੰਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਦਰਸ਼ਕ ਗੈਲਰੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਦਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਜਾਂਚ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਜਾਂ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇਖਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਐਂਟਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਉਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਕ ਦਰਸ਼ਕ ਗੈਲਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਿੱਥੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗਰਾਊਂਡ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕ ਗੈਲਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਗੈਪ ਇੰਨਾ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਛਾਲ ਮਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੰਨੀ ਚੈਕਿੰਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਦਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਮੋਕ ਬੰਬ ਲੈ ਕੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਕਮੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਉਠਾਏ ਸਵਾਲ?
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਸਦਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਕੁਤਾਹੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ ਹਨ। ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਸਾਕੇਤ ਗੋਖਲੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦਾ ਪਾਸ ਕਿਸ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਕਹਿਣ ‘ਤੇ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਕੀ ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਤੋਂ ਹੈ? ਇਹ ਘਟਨਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸੇ ਦਿਨ ਸੰਸਦ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਸਟ੍ਰੀਟ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਔਰਤ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੀਲੇ ਧੂੰਏਂ ਦਾ ਡੱਬਾ ਲੈ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਥੇ ਹੀ ਸਿਫਰ ਕਾਲ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਸਦਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੰਗਾਮਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।