ਕੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੋਟਾਪਾ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ? ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ?

ਗੈਜੇਟ ਯਾਨੀ ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਈਸ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਮੋਬਾਈਲ, ਲੈਪਟਾਪ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਸਾਥੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੱਕ, ਸਭ ਕੁਝ ਗੈਜੇਟਸ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਅੰਦਰੋਂ ਖਰਾਬ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੰਤਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ, ਮੋਟਾਪੇ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੋਟਾਪੇ ਕਾਰਨ, ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। 4 ਮਾਰਚ ਵਿਸ਼ਵ ਮੋਟਾਪਾ ਦਿਵਸ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੋਟਾਪਾ ਵਧਣ ਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੁਰਦੇ ਅਤੇ ਖੇਡਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਹਿਲਾਂ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਦੇ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈ ਗਈ ਹੈ। ਔਨਲਾਈਨ ਕਲਾਸਾਂ, ਘਰ ਤੋਂ ਦਫ਼ਤਰੀ ਕੰਮ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚ ਜਾਣ ਕਾਰਨ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲਗਭਗ ਨਾਮੁਮਕਿਨ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅਸੀਂ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਲੈਪਟਾਪ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਖਾਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕੈਲੋਰੀ ਬਰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਭਾਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮਾਹਿਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਡਾ. ਅਤੁਲ ਸਰਦਾਨਾ, ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ, ਬੈਰੀਐਟ੍ਰਿਕ ਸਰਜਰੀ/ਜਨਰਲ ਸਰਜਰੀ, ਦਿੱਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ, ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਵਧਦੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਸਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਕਾਰਨ ਵਧ ਰਹੇ ਮੋਟਾਪੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੱਚ ਹੈ। ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਦੌਰਾਨ, ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਦੀ ਖਪਤ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਦਾ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਧਾਉਣ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਦੌਰਾਨ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਅਨਿਯਮਿਤ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਬੇਕਾਬੂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਧਾਏ। ਡਾ. ਅਤੁਲ ਸਰਦਾਨਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਘਟਾਉਣ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵੱਲ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਾਡੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ੇ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਮੋਟਾਪੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰੀਏ?

ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੋ: ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਦੇਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰੋ। ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਧਾਓ: ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੈਰ ਕਰੋ, ਯੋਗਾ ਕਰੋ ਜਾਂ ਕੋਈ ਕਸਰਤ ਕਰੋ। ਸਿਹਤਮੰਦ ਖਾਣ-ਪੀਣ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿਓ: ਜੰਕ ਫੂਡ ਤੋਂ ਬਚੋ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਨੈਕਸ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ। ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲਓ: ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਸੌਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਓ। ਡਿਜੀਟਲ ਡੀਟੌਕਸ ਕਰੋ: ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਬਿਤਾਓ।