ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸੀ ਟੀਕਾ: ਕਦੋਂ ਆਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰਦਾਰ ਹੋਵੇਗਾ?
Dengue Vaccine First Time in India: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਲਈ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸੀ ਟੀਕਾ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਡੇਂਗੂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ICMR ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਇਹ ਟੀਕਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟੀਕਾ ਡੇਂਗੂ ਖਿਲਾਫ਼ ਨਵਾਂ ਦੇਸੀ ਹਥਿਆਰ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ।

ਭਾਰਤ ਡੇਂਗੂ ਖਿਲਾਫ਼ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਇ ਲਿਖਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਅੰਤ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਮੱਛਰਾਂ ਕਾਰਨ ਫੈਲਣ ਵਾਲੇ ਡੇਂਗੂ ਵਿਰੁੱਧ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸੀ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ ਯਾਨੀ ICMR ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਇਸ ਟੀਕੇ ਦੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ।
ਡੇਂਗੂ ਖਿਲਾਫ ‘ਦੇਸੀ ਹਥਿਆਰ’
ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਹਰ ਸਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਡੇਂਗੂ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ (ICMR) ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਇਸ ਟੀਕੇ ਦੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟੀਕਾ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਸਾਲ 2027 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਇਸਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਡਰੱਗ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਹ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗਾ।
ਕਿੰਨਾ ਅਸਰਦਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਇਹ ਟੀਕਾ ?
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਸਮੀਰ ਭਾਟੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਇੱਕ ਟੈਟਰਾ ਵੇਲੇ ਵੈਕਸੀਨ ਹੋਵੇਗੀ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਇਹ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਚਾਰੇ ਸੀਰੋਟਾਈਪਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ। ਡਾ. ਸਮੀਰ ਭਾਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਟੀਕੇ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਡੇਂਗੂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 80 ਤੋਂ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਕਮੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਇਹ ਟੀਕਾ?
ਡੇਂਗੂ ਟੀਕੇ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਡੇਂਗੂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਟੀਕੇ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਰੀਰ ਦੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਲਾਗ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਨਾ ਧਾਰਨ ਕਰੇ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਟੀਕਾ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ, ਪਰ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਕੇ ਜੋਖਮ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕਿਉਂ ਖਾਸ ਹੈ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ?
ਇਹ ਟੀਕਾ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਵੱਲ ਇੱਕ ਬੇਮਿਸਾਲ ਕਦਮ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਟੀਕਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਇਹ ਟੀਕਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਵਿਕਸਤ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਟੀਕਾ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਸੀਰੋਟਾਈਪਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਸਰਦਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਟੀਕੇ ਨਾਸ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਫਾਇਦਾ?
ਡੇਂਗੂ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਟੀਕਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ ਜਾਂ ਮੌਤ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੱਚਿਆਂ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਟੀਕਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਮੱਛਰ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਰਹੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਟੀਕਾ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ 100 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ।