ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਤੇ ਤਿੱਖਾ ਹਮਲਾ, ਟਰੰਪ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਅੱਤਵਾਦ!

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਤਿੱਖਾ ਬਿਆਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਆਨ ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਪਤੰਜਲੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਭਾਰੀ ਟੈਰਿਫ (ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ) ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੈਰਿਫ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ “ਅੱਤਵਾਦ” ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ “ਆਰਥਿਕ ਯੁੱਧ” ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਤੀਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।

“ਟੈਰਿਫ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦ ਹੈ”: ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ

ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਟੈਰਿਫ ਅੱਤਵਾਦ ਹੈ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜੇਕਰ ਤੀਜਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਰਥਿਕ ਯੁੱਧ ਹੈ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਆਰਥਿਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ, ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਮੌਜੂਦਾ ਨੀਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ “ਸਾਮਰਾਜਵਾਦੀ” (imperialist) ਅਤੇ “ਵਿਸਤਾਰਵਾਦੀ” (expansionist) ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਤਿੱਖੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਅਸਮਾਨਤਾ, ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ, ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਟਕਰਾਅ ਨੂੰ ਹੀ ਜਨਮ ਦੇਵੇਗੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੇਤਾਵਨੀ ਭਰੇ ਲਹਿਜੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, “ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਮਜਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਲੋਕ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਕਤੀ, ਦੌਲਤ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨਤਾ, ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ, ਸ਼ੋਸ਼ਣ, ਟਕਰਾਅ ਅਤੇ ਖੂਨ-ਖਰਾਬਾ ਹੀ ਫੈਲੇਗਾ।” ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਇਸ ਆਰਥਿਕ ਯੁੱਧ ਦਾ ਜਵਾਬ ‘ਸਵਦੇਸ਼ੀ’

ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਅਜਿਹੇ ਆਰਥਿਕ ਯੁੱਧ ਦਾ ਜਵਾਬ ‘ਸਵਦੇਸ਼ੀ’ (ਭਾਰਤੀ-ਨਿਰਮਿਤ) ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਦਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਸਿਧਾਂਤ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ (ਸਰਵੋਦਿਆ) ਵਿੱਚ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ, ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਆਖਰੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਹੈ।” ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਨੇ ਯਾਦ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਦਯਾਨੰਦ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਤੱਕ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹਾਨ ਭਾਰਤੀ ਹਸਤੀਆਂ ਨੇ ‘ਸਵਦੇਸ਼ੀ’ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਦੇ ਸਾਰ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਮਹਾਂਪੁਰਖਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਕਲਿਆਣ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਮਰਪਿਤ ਬਣੋ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕੋ। ਇਹੀ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਹੈ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆਵਾਦੀ ਨੀਤੀਆਂ (Protectionist Policies) ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ‘ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ।

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਕਿੱਥੇ ਫੱਸਿਆ ਪੇਚ?

ਜਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਆਯਾਤ (Indian imports)’ਤੇ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਭਾਰੀ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਵੇਲੇ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਕੈਂਪ ਤੋਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦੀ ਆਪਣੀ ਖਰੀਦ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਵਾਲਾ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਊਰਜਾ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਰਣਧੀਰ ਜੈਸਵਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਤੇਲ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਆਯਾਤਕ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਅਸਥਿਰ ਵਿਸ਼ਵ ਊਰਜਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਰਜੀਹ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਆਯਾਤ ਨੀਤੀਆਂ ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤਾਂ (ਭਾਵ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਖਰੀਦਦਾਰੀ) ਨੂੰ ਵਿਭਿੰਨ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।