ਭਾਰਤ ‘ਚ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿਖੀ ‘ਖੋਟ’, ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਤੀ 64 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦੀ ‘ਚੋਟ’
ਡਿਪਾਜ਼ਟਰੀ ਡਾਟਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ (FPIs) ਨੇ ਦਸੰਬਰ 'ਚ 15,446 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, FPIs ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ (24 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ) ਹੁਣ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਤੋਂ 64,156 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਵੇਚੇ ਹਨ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, FPIs ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ (24 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ) ਹੁਣ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਤੋਂ 64,156 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਵੇਚੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਖ਼ਰਾਬ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ 64 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਢਵਾ ਲਏ ਹਨ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਦੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਕਰੀ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਅਜੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ‘ਚ ਹੋਰ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਰੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਐਫਪੀਆਈ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ 94 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਰਕਮ ਕਢਵਾਈ ਸੀ। ਇਹ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਐਫਪੀਆਈਜ਼ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ 60 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਨਿਕਾਸੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਾਰਚ 2020 ਵਿੱਚ, ਐਫਆਈਆਈ ਨੇ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 62 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਢਵਾ ਲਏ ਸਨ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਇਸ ਵਿਕਰੀ ਕਾਰਨ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰੀਬ 3 ਫੀਸਦੀ ਡਿੱਗ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
64 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਢਵਾ ਲਏ
ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਤੋਂ FPI ਦੀ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 64,156 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕੱਢ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਰੁਪਏ ‘ਚ ਗਿਰਾਵਟ, ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਂਡ ਯੀਲਡ ‘ਚ ਵਾਧਾ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਤਿਮਾਹੀ ਨਤੀਜਿਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡਿਪਾਜ਼ਟਰੀ ਡਾਟਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ (FPIs) ਨੇ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ 15,446 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, FPIs ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ (24 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ) ਹੁਣ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਤੋਂ 64,156 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਵੇਚੇ ਹਨ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ 2 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਦਿਨਾਂ ‘ਤੇ ਵੇਚੇ ਗਏ ਐੱਫ.ਪੀ.ਆਈ. ਜੇਕਰ ਕਰਜ਼ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ 4399 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਕਰੀ
ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਨਵਰੀ ‘ਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਚ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਕਰੀ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਅਜੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 64 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਢਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕੱਢ ਚੁੱਕੇ ਹੋਣਗੇ। ਅਕਤੂਬਰ 2024 ‘ਚ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਕਰੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਉਦੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ 94,017 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਰਕਮ ਕਢਵਾਈ ਸੀ।
ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ 60 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਾਰਚ 2020 ਵਿੱਚ, ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ 61,973 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵੇਚੇ ਸਨ। ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਚੌਥੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਜੂਨ 2022 ਵਿੱਚ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ 50,203 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਢਵਾ ਲਏ ਸਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਤੁਸੀਂ ਪੈਸੇ ਕਿਉਂ ਕਢਵਾ ਰਹੇ ਹੋ?
ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ, ਸੰਯੁਕਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ- ਖੋਜ ਮੈਨੇਜਰ, ਮਾਰਨਿੰਗਸਟਾਰ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰਜ਼ ਇੰਡੀਆ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ‘ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਗਿਰਾਵਟ ਕਾਰਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ‘ਤੇ ਕਾਫੀ ਦਬਾਅ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸਾ ਕੱਢ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਕ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਦੇ ਉੱਚ ਮੁੱਲਾਂਕਣ, ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਤਿਮਾਹੀ ਨਤੀਜੇ ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਅਚਾਨਕ ਨੀਤੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਜੋਖਮ ਭਰੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ।
ਇਹ ਵਿਕਰੀ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗੀ?
ਜੀਓਜੀਤ ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਨਿਵੇਸ਼ ਰਣਨੀਤੀਕਾਰ ਵੀਕੇ ਵਿਜੇਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਾਲਰ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਤੇ ਯੂਐਸ ਬਾਂਡ ਯੀਲਡ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਐਫਆਈਆਈ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਕ ਹਨ। ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਡਾਲਰ ਸੂਚਕਾਂਕ 108 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 10-ਸਾਲ ਦੇ ਯੂਐਸ ਬਾਂਡ ਦੀ ਉਪਜ 4.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਵਿਕਰੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਖੇਤਰ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਐਫਪੀਆਈਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਵੇਚੇ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਆਈਟੀ ਸੈਕਟਰ ‘ਚ ਕੁਝ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ।
