ਮਾਸਕੋ ‘ਚ 25 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ 6 ਵੱਡੇ ਹਮਲੇ, ਕਦੋਂ ਕਦੋਂ ਦਹਿਲੀ ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ?
ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮਾਸਕੋ ਰੌਕ ਕੰਸਰਟ ਮਾਲ 'ਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਅਤੇ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੱਲ੍ਹ ਕੁਝ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀਆਂ ਨੇ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 140 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਰੂਸੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਹਿੱਲ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਮਾਸਕੋ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹਮਲੇ ਦੇਖੇ ਹਨ।
ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮਾਸਕੋ ਦਾ ਰੌਕ ਕੰਸਰਟ ਮਾਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੱਲ੍ਹ ਕੁਝ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਮਾਲ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 140 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਰੂਸੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਹਿੱਲ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਰੂਸ ਦੇ ਮਾਸਕੋ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਬੇਗੁਨਾਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ, ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੇ ਹਮਲਿਆਂ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ।
ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਬਿਲਡਿੰਗ ਬੰਬਾਰੀ 1999
13 ਜਨਵਰੀ, 1999 ਦੀ ਸਵੇਰ, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੱਠ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ 118 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਹਮਲਾ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਬਿਲਡਿੰਗਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋਏ ਪੰਜ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸਕੋ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 293 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
ਥੀਏਟਰ ਬੰਧਕ ਸੰਕਟ 2002
23 ਅਕਤੂਬਰ 2002 ਨੂੰ, 21 ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ 19 ਔਰਤਾਂ ਚੇਚਨ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਡੁਬਰੋਵਕਾ ਥੀਏਟਰ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ 800 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੋ ਦਿਨ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਰਾਤਾਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਦਾਗਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੁੱਲ 130 ਬੰਧਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੀ ਮੌਤ ਗੈਸ ਕਾਰਨ ਦਮ ਘੁੱਟਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਹੈ।
ਰਾਕ ਕੰਸਰਟ ਹਮਲਾ 2003
5 ਜੁਲਾਈ, 2003 ਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੁਸ਼ੀਨੋ ਏਅਰਫੀਲਡ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਰਾਕ ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਮਹਿਲਾ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਡਾ ਲਿਆ। ਜਿਸ ‘ਚ 15 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਕਰੀਬ 50 ਹੋਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਰੂਸ ਨੇ ਚੇਚਨ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਰੂਸ ਦੇ ਕੁਝ ਚੋਟੀ ਦੇ ਬੈਂਡਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਲਈ ਲਗਭਗ 20,000 ਲੋਕ ਇਸ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ।
ਮੈਟਰੋ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ 2004 ਅਤੇ 2010
6 ਫਰਵਰੀ, 2004 ਨੂੰ, ਇੱਕ ਚੇਚਨ ਸਮੂਹ ਨੇ ਸਵੇਰੇ ਤੜਕੇ ਮਾਸਕੋ ਮੈਟਰੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 41 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। 29 ਮਾਰਚ 2010 ਨੂੰ ਦੋ ਹੋਰ ਮਹਿਲਾ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕੋ ਮੈਟਰੋ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਡਾ ਲਿਆ। ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚਾਲੀ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ FSB ਖੁਫੀਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਦੇ ਕੋਲ ਲੁਬਯੰਕਾ ਸਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਦੋਵੇਂ ਹਮਲਾਵਰ ਦਾਗੇਸਤਾਨ ਦੇ ਅਸਥਿਰ ਉੱਤਰੀ ਕਾਕੇਸ਼ਸ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਸਨ।
ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ 2011
24 ਜਨਵਰੀ, 2011 ਨੂੰ, ਇੱਕ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਮਾਸਕੋ ਡੋਮੋਡੇਡੋਵੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਆਗਮਨ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 37 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਕਾਕੇਸਸ ਅਮੀਰਾਤ ਸਮੂਹ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਦਹਿਲਿਆ ਰੂਸ, 140 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ ਖੌਫ਼ਨਾਕ ਤਸਵੀਰਾਂ