ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਦੋਸਤੀ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਤੋਂ ਸਮਝੋ

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸਿਰਫ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤੀ ਜਾਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡੂੰਘਾ ਹੈ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2023 'ਚ ਮਾਸਕੋ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ 7 ਦਹਾਕੇ ਪੁਰਾਣੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੋਸਤੀ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲੇ ਰੂਸੀ ਰਾਜਦੂਤ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਰ ਰੱਖਿਆ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਰੂਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣਾ ਜੰਗੀ ਬੇੜਾ ਭੇਜਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਰੂਸ ਨੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ।

ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਰੂਸ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿ ਰੂਸ ਇਕੱਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ‘ਤੇ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਾਰਨ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਰੂਸ ‘ਤੇ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਦੌਰੇ ‘ਤੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੈ। ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਬੇਹਤਰੀਨ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਸਬੰਧ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪੰਨੇ ਪਲਟਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਰੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਪਵੇਗਾ।