ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇਹ ਬਜਟ ‘ਗਾਲ੍ਹ’ ਹੈ, ਖੁਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਦਿੱਗਜ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਾਰਨ

ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵਿਅੰਗਕਾਰ ਅਨਵਰ ਮਕਸੂਦ (Pic credit: Video Grab from Raftar)

ਬਿਜਲੀ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਰੋਟੀ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਇਹ ਸਭ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਹਨ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਹੌਰ ਦੀ ਕੋਟ ਲਖਪਤ ਜੇਲ ‘ਚ ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਜੱਦੋ-ਜਹਿਦ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਹੁਣ ਉਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਡਰਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਈ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਬਜਟ ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ‘ਗਾਲ੍ਹ’ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵਿਅੰਗਕਾਰ ਅਨਵਰ ਮਕਸੂਦ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਆਪਣੀਆਂ ਤਿੱਖੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨਾਲ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਹਾਕਮਾਂ ਲਈ ਅੱਖ ਦਾ ਰੋੜਾ ਵੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਇਕ ਪੋਡਕਾਸਟ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ‘ਤੇ ਲੰਬੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ।

ਬਜਟ ‘ਗਾਲ੍ਹ’ ਵਰਗਾ ਹੈ |

ਜਦੋਂ ਅਨਵਰ ਮਕਸੂਦ ਨੂੰ ਪੋਡਕਾਸਟ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਥਿਤੀ 76 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵੀ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ। ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਬਜਟ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਵਾਂਗ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਟੂਡੇ ਦੀ ਖਬਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2023-24 ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਬਜਟ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ ਸਿਰਫ 1.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਇਹ ਲਗਭਗ 97 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 2,875 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਾਨ ਨਿਊਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਬਜਟ ਸਿਰਫ 24.21 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਇਹ ਰਕਮ ਸਿਰਫ਼ 718 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਖਰਚ ਸਿਰਫ਼ ਏਮਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਤੇ ਹੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨੌਜਵਾਨ ਛੱਡ ਰਹੇ ਹਨ ਦੇਸ਼

ਪੌਡਕਾਸਟ ਵਿੱਚ ਅਨਵਰ ਮਕਸੂਦ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 6 ਲੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਪਰਵਾਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਨੌਜਵਾਨ ਡਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੀ 66% ਆਬਾਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਹੈ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਜਾਂ ਮੰਜ਼ਿਲ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਪਰਵਾਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੇਕਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਕਿ ਇਹ ਨੌਜਵਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਰਤਣਗੇ।

ਇਸ ਪੋਡਕਾਸਟ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ, ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਅਤੇ ਐਟਮ ਬੰਬ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਕਬਰ ਇਲਾਹਾਬਾਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਦੋਹੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ,

“ਜੋ ਜ਼ੁਬਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ, ਦਿਲ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ , ਜੋ ਦਿਲ ਵਿਚ ਹੈ, ਜ਼ੁਬਾਨ ‘ਤੇ ਲਿਆ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ”