Paush Amavasya 2024: ਸਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੌਸ਼ ਅਮਾਵਸਿਆ ਕਦੋਂ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਇਸ ਦਿਨ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵ

Pic Credit: Tv9Hindi.com

ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ 15ਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਅਮਾਵਸਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਚੰਨ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਪਿਤ੍ਰੂ ਪੱਖ ਅਤੇ ਅਮਾਵਸਿਆ ਦੋਵੇਂ ਤਾਰੀਖਾਂ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹਨ। ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੌਸ਼ ਮਹੀਨੇ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਸ਼ਰਾਧ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਪੌਸ਼ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਅਮਾਵਸਿਆ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪੌਸ਼ ਅਮਾਵਸਿਆ 2024 ਤਾਰੀਖ

ਹਰ ਸਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਮਾਵਸਿਆ ਨੂੰ ਪੌਸ਼ ਅਮਾਵਸਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੌਸ਼ ਅਮਾਵਸਿਆ ਵੀਰਵਾਰ, 11 ਜਨਵਰੀ 2024 ਨੂੰ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਮਾਵਸਿਆ ਤਿਥੀ ਬੁੱਧਵਾਰ, 10 ਜਨਵਰੀ, 2024 ਨੂੰ ਰਾਤ 8:10 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਵੀਰਵਾਰ, 11 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 5:26 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਦਾਨ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਸਵੇਰੇ 5:57 ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ 6:21 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਵਾ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਅਭਿਜੀਤ ਮੁਹੂਰਤ ਦੁਪਹਿਰ 12:8 ਤੋਂ 12:50 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।

ਪੌਸ਼ ਅਮਾਵਸਿਆ ਦਾ ਮਹੱਤਵ

ਪੌਸ਼ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਅਮਾਵਸਿਆ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਜਨ ਅਤੇ ਕੀਰਤਨ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਅਮਾਵਸਿਆ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਗਰੀਬਾਂ ਅਤੇ ਲੋੜਵੰਦਾਂ ਨੂੰ ਦਾਨ ਦੇਣ ਨਾਲ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅਮਾਵਸਿਆ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਖਾਸ ਕਿਉਂ ਹੈ?

ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਾਵਸਿਆ ਤਿਥੀ ‘ਤੇ, ਪੂਰਵਜ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਤਰਪਣ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਪਿਤ੍ਰਦੋਸ਼ ਅਤੇ ਕਾਲਸਰੂਪ ਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਾਅ ਵੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਮਾਵਸਿਆ ਤਿਥੀ ‘ਤੇ ਪੂਰਵਜ ਧਿਆਨ ਕਰਨ, ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਅਤੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਅਮਾਵਸਿਆ ਵਿੱਚ ਪੂਰਵਜਾਂ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕੰਮ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁੰਡਲੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ ਮਹੀਨੇ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਗੀਤਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ।

ਪੌਸ਼ ਅਮਾਵਸਿਆ ਵਿਧੀ

ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਵੇਰੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ‘ਚ ਸ਼ੁੱਧ ਜਲ, ਲਾਲ ਚੰਦਨ ਅਤੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲ ਪਾ ਕੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਅਰਪਿਤ ਕਰੋ। ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖੋ। ਲੋੜਵੰਦਾਂ ਨੂੰ ਦਾਨ ਦਿਓ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਪੀਪਲ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਕੋਲ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਬੂਟੇ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਪੌਸ਼ ਅਮਾਵਸਿਆ ‘ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਦਾਨ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

ਅਮਾਵਸਿਆ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦੁੱਖਾਂ-ਕਲੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੁੰਨ ਦੀ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਮਾਵਸਿਆ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ‘ਤੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰਵਜ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਪਿਂਡ ਦਾਨ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਨਾਲ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਾਪਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।