ਅੱਜ ਧੂਮ-ਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ, ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਹੈ ਖਾਸ ਦਿਨ
Dahi Handi: ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਖੰਡ ਦੀ ਕੈਂਡੀ ਚੋਰੀ ਕਰਕੇ ਖਾਂਦੇ ਸਨ।
Dahi Handi Celebration: ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਬਾਲ ਲੀਲਾਵਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ‘ਮੱਖਣ ਚੋਰ’ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਤੋੜਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬਾਰੇ ਕਈ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ।
ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਬਾਲਕ ਸਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਇੰਦਰ ਦੀ ਵਰਖਾ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਮੂਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਾਸੀ ਭਾਰੀ ਬਰਸਾਤ ਤੋਂ ਬਚ ਗਏ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੋਪੀਆਂ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਉਸਤਤ ਵਿੱਚ ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਖਾਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਤਿਉਹਾਰ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।
ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਕਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਉਤਸਵ ਦੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦਹੀ ਹਾਂਡੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੈ।
ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
ਦਹੀਂ-ਹਾਂਡੀ ਤੋੜਨਾ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਦੇ ਆਯੋਜਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਕਰਸ਼ਣ “ਹਾਂਡੀ” ਨੂੰ ਉੱਚਾਈ ‘ਤੇ ਲਟਕਾਉਣਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਂਡੀ ਦਹੀਂ, ਮੱਖਣ ਜਾਂ ਹੋਰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਲਟਕਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਮਨੁੱਖੀ ਚੇਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਘੜੇ ਜਾਂ ਹਾਂਡੀ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹ, ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ, ਉੱਚਾਈ ‘ਤੇ ਲਟਕਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਦੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਆਪਸੀ ਪਿਆਰ, ਮਿਲਵਰਤਣ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਤਾਲਮੇਲ ਅਤੇ ਏਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਤੋੜਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ
ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਲਟਕਦੇ ਬਰਤਨ ਤੋੜਦੇ ਸਨ। ਅੱਜ ਵੀ, ਹਾਂਡੀ ਦਹੀਂ, ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਟੰਗੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਹੀਂ ਦੀ ਹਾਂਡੀ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਗੋਵਿੰਦਾ ਮਨੁੱਖੀ ਪਿਰਾਮਿਡ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਪਿਰਾਮਿਡ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਘੜੇ ਨੂੰ ਤੋੜਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਹੀਂ ਹਾਂਡੀ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਸਾਰੇ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਾ ਵਧਦਾ ਹੈ।