Char Dham Yatra 2023 : ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀ ਆਸਥਾ ਅਤੇ ਆਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਚਾਰਧਾਮ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਇਸ ਸਾਲ ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ ਯਾਨੀ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਨਾਤਨ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਸ਼ੁਭ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕੋਈ ਵੀ ਧਾਰਮਿਕ ਪੂਜਾ ਜਾਂ ਰਸਮ ਨਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਮਾਨਤਾ ਮੁਤਾਬਕ ਤ੍ਰੇਤਾਯੁਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਪਰਸ਼ੂਰਾਮ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਜਿਹੜੇ ਚਾਰ ਧਾਮ ਗੰਗੋਤਰੀ, ਯਮੁਨੋਤਰੀ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਅਤੇ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ (Badrinath Dham) ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਕ ਸਮੇਂ ਆਦਿ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਸੂਬੇ ਦੇ ਚਾਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੀਰਥ ਕੇਂਦਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇਸ ਚਾਰ ਧਾਮ ਯਾਤਰਾ (Char Dham Yatra) ਨੂੰ ਛੋਟਾ ਚਾਰ ਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਪੱਛਮ ਤੋਂ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਤੋਂ ਗੰਗੋਤਰੀ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਤੱਕ ਚੱਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਬਦਰੀਨਾਥ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਪੂਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ।
ਕਦੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਗੰਗੋਤਰੀ-ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਦੇ ਕਪਾਟ ?
ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਚਾਰ ਧਾਮ ਵਿੱਚੋਂ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਨੂੰ ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ ਨੂੰ ਦੋ ਵੱਡੇ ਧਾਮ ਅਰਥਾਤ ਗੰਗੋਤਰੀ ਅਤੇ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਦੇ ਕਪਾਟ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ। ਗੰਗੋਤਰੀ, ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀ ਗੰਗਾ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗੰਗੋਤਰੀ ਉਹ ਹੀ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਮਾਂ ਗੰਗਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਵਰਗ ਤੋਂ ਉਤਰੀ ਸੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਨਦੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਹਿ ਕੇ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਲਦੀ ਹੈ।
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਹਰਿਦੁਆਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੱਡੇ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਹਰ 6 ਅਤੇ 12 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਕੁੰਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਗੰਗਾ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਯਮੁਨਾ, ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਦੇ ਸੰਗਮ ‘ਤੇ ਗੰਗਾ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਕਦੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਦੇ ਕਪਾਟ ?
ਦੇਵਾਂ ਦੇ ਦੇਵ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਗਿਆਰ੍ਹਵੇਂ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ (Kedarnath Dham) ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਇਸ ਸਾਲ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2023 ਨੂੰ ਮੇਖ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹੇ ਜਾਣਗੇ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਬਾਬਾ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਦੇ ਕਪਾਟ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ, ਭੋਲੇ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ। ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦਾ ਪੂਜਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 21 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਦੀ ਡੋਲੀ ਉਖੀਮਠ ਦੇ ਓਮਕਾਰੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਿਰ ਤੋਂ ਪੈਦਲ ਚੱਲ ਕੇ ਇਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਪਹੁੰਚੇਗੀ।
ਕਦੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਬਦਰੀਨਾਥ ਦੇ ਕਪਾਟ?
ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਭਗਵਾਨ ਬਦਰੀਨਾਥ ਦੇ ਕਪਾਟ ਇਸ ਸਾਲ 27 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ। ਭਗਵਾਨ ਬਦਰੀਨਾਥ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਪੰਕਜ ਡਿਮਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਗਡੂਘਾੜਾ ਕਲਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਟਿਹਰੀ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਹ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਪਹੁੰਚੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਜਾਰੀ ਬਦਰੀਨਾਥ ਦੀ ਪਾਲਕੀ ਨਾਲ ਧਾਮ ਪਹੁੰਚਣਗੇ ਅਤੇ 27 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁਹੂਰਤ ‘ਚ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਜਾਣਗੇ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਮ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਭਗਵਾਨ ਬਦਰੀਨਾਥ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਹੋਰ ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਾਂ ਲਈ TV9 ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਜਾਓ