ਕੀ ਹੈ Crew Module, ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਫਾਇਦਾ ? ISRO ਨੇ ਤੇਜ਼ ਕੀਤੀ ਤਿਆਰੀ
Gaganyaan Mission: ISRO ਨੇ ਗਗਨਯਾਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮਨੁੱਖ ਰਹਿਤ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ Crew Module ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਗਗਨਯਾਨ-ਜੀ1 Crew Module ਵਿੱਚ Crew Module ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ (CMPS) ਅਤੇ Crew Module ਅਪਰਾਇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ (CMUS) ਦਾ ਏਕੀਕਰਨ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਆਪਣੇ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਸਰੋ ਨੇ Crew Module ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ Crew Module ਕੀ ਹੈ, ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕੀ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ?
ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਨੇ ਆਪਣੇ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਇਸਰੋ ਨੇ ਗਗਨਯਾਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮਨੁੱਖ ਰਹਿਤ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ Crew Module ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਗਗਨਯਾਨ-ਜੀ1 Crew Module ਵਿੱਚ Crew Module ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ (CMPS) ਅਤੇ Crew Module ਅਪਰਾਇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ (CMUS) ਦਾ ਏਕੀਕਰਨ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਆਪਣੇ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਸਰੋ ਨੇ Crew Module ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। Crew Module ਨੂੰ ਵਿਕਰਮ ਸਾਰਾਭਾਈ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਵਿਖੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਡਮੀ ਭੇਜੇ ਜਾਣਗੇ। ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਫਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। Crew Module ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ Crew Module ਕੀ ਹੈ, ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕੀ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ?
Crew Module ਕੀ ਹੈ?
ਇਹ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ, ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਇਸਰੋ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ Crew Module ਵਿੱਚ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਧਰਤੀ ਵਰਗੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਕਈ ਪੜਾਅ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ Crew Module ਨੂੰ ਭੇਜਣਾ ਵੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੜਾਅ ਹੈ। Crew Module ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। Crew Module ਦਾ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਭਾਰ ਗਗਨਯਾਨ Crew Module ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਸਰਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, Crew Module ਉਹੀ ਢਾਂਚਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣਗੇ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ Crew Module ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਸਲ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਅਨੁਭਵ ਹੋਵੇਗਾ। ਗਗਨਯਾਨ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਦਾ Crew Module ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਾਪਸ ਭੇਜੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹੀ ਦਬਾਅ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ISRO has completed the integration of the Crew Module Propulsion System (CMPS) and the Crew Module Uprighting System (CMUS) into the Gaganyaan-G1 Crew Module!! 🔥
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
The CMPS is the Crew Module (CM)’s attitude control system and will be responsible for maintaining orientation of pic.twitter.com/oDvXYUrOjv
— ISRO Spaceflight (@ISROSpaceflight) January 23, 2025
ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ?
Crew Module ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਿਯੰਤਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਕੰਮ ਇਸਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅੱਪਰਾਈਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਇਹ ਜਾਂਚ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ Crew Module ਸਿੱਧਾ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਅਧਾਰਤ ਸਿਸਟਮ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਦੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਉੱਪਰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਈ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਕੁਝ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਗਲੁਰੂ ਦੇ ਇਸਰੋ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਵਜੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
