ਪਕੌੜੇ ਤਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚੇ ਤੇਲ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦਾ ਹੈ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਫਿਊਲ? ਇੰਡੀਅਨ ਆਇਲ ਕਰੇਗੀ ਤਿਆਰ

ਕੁਕਿੰਗ ਆਇਲ ਤੋਂ ਬਣੇਗਾ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਫਿਊਲ

ਹੁਣ ਇੰਡੀਅਨ ਆਇਲ ਪਕੌੜੇ ਤਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚੇ ਤੇਲ ਤੋਂ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਬਾਲਣ ਬਣਾਏਗਾ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਡੀਅਨ ਆਇਲ ਨੂੰ ਯੂਜ਼ਡ ਕੁਕਿੰਗ ਆਇਲ (UCO) ਤੋਂ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਬਾਲਣ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਲਣ ਨੂੰ ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਫਿਊਲ (SAF) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਫਿਊਲ ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਬਾਲਣ ਹੈ। ਇਹ ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਛੱਡਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਟਰਬਾਈਨ ਫਿਊਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ 2027 ਤੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਅਰਲਾਈਨਸ ਨੂੰ ਵੇਚੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜੈੱਟ ਈਂਧਨ ਵਿੱਚ 1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਫਿਊਲ (SAF) ਜੋੜਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚੇ ਤੇਲ ਤੋਂ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਬਾਲਣ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਲਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿੱਥੇ-ਕਿੱਥੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?

ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦਾ ਹੈ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਬਾਲਣ?

ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਫਿਊਲ (SAF) ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਰਤੇ ਹੋਏ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੋਟਲਾਂ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤੇਲ ਫਿਲਟਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਭੋਜਨ ਦੇ ਕਣ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਗੰਦਗੀ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।

ਫਿਲਟਰ ਕੀਤਾ ਤੇਲ ਹੁਣ ਸ਼ੁੱਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਰੀ ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ (FFA), ਗੰਧਕ (Sulfur) ਅਤੇ ਧਾਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁੱਧ ਬਾਇਓ ਤੇਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੇਲ ਨੂੰ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਗੈਸ ਅਤੇ ਕੈਟੇਲਿਸਟ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿੱਕਲ, ਮੋਲੀਬਡੇਨਮ, ਕੋਬਾਲਟ) ਨਾਲ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਆਕਸੀਜਨ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਅਤੇ ਸਲਫਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਾਈਡ੍ਰੋਟਰੀਟਿਡ ਬਨਸਪਤੀ ਤੇਲ (HVO) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹਾਈਡ੍ਰੋਟਰੀਟਿਡ ਵੈਜੀਟੇਬਲ ਆਇਲ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਕੈਟੇਲਿਸਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਆਈਸੋਮਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਕਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਗੇ ਲੰਘਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ, ਤੇਲ ਦੇ ਅਣੂ ਯਾਨੀ ਮਾਲਿਕਿਊਲਸ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਬਾਲਣ ਵਾਂਗ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਤੇਲ ਦੀ ਊਰਜਾ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਫਿਊਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੈੱਟ ਬਾਲਣ ਵਾਂਗ ਹੈ।

ਕਾਰਬਨ ਦਾ ਨਿਕਾਸ 80 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ

ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਬਾਲਣ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਫਿਊਲ ਤੋਂ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸ 70 ਤੋਂ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਊਰਜਾ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਫਿਊਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਜੈੱਟ ਫਿਊਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ 94% ਤੱਕ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।

ਇੰਡੀਅਨ ਆਇਲ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕਰੇਗਾ?

ਇੰਡੀਅਨ ਆਇਲ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਪਾਣੀਪਤ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਨੇ ਵਰਤੇ ਹੋਏ ਕੁਕਿੰਗ ਆਇਲ ਤੋਂ SAF ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਸੰਗਠਨ (ICAO) ISCC CORSIA ਸਰਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ (ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਸਟੇਨੇਬਿਲਟੀ ਐਂਡ ਕਾਰਬਨ ਸਰਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ – ISCC) ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਆਇਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਇਹ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਉਤਪਾਦਨ 2027 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ 1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸਦੇ ਲਈ, ਕੰਪਨੀ ਵੱਡੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੋਟਲ ਚੇਨ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ, ਅਤੇ ਹਲਦੀਰਾਮ ਵਰਗੀਆਂ ਸਨੈਕਸ ਅਤੇ ਮਿਠਾਈਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਵਰਤਿਆ ਹੋਇਆ ਕੁਕਿੰਗ ਆਇਲ ਇਕੱਠਾ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪਾਣੀਪਤ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਵੱਡੇ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਚੇਨ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਕਿੰਗ ਆਇਲ ਨੂੰ ਸੁੱਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਹੋਇਆ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲਾ ਤੇਲ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਤੇਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਇਸਦੀ ਸਟੋਰੇਜ ਹੈ।

ਰਸੋਈ ਵਿੱਚੋਂ ਬਚਿਆ ਹੋਇਆ ਤੇਲ ਕਿੱਥੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

ਰਸੋਈ ਵਿੱਚੋਂ ਵਰਤਿਆ ਹੋਇਆ ਕੁਕਿੰਗ ਆਇਲ (UCO) ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਬਾਲਣ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਬਣ ਬਣਾਉਣ, ਦੀਵੇ ਦੇ ਤੇਲ ਵਜੋਂ, ਰਸਾਇਣਕ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।