ਹੱਥ ਉੱਪਰ ਕਰੋ, ਫਲਾਇਟ ਲੀਬੀਆ ਲੈ ਚਲੋ ਜਦੋਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪਾਲਮ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਵਾਲਾ ਜਹਾਜ਼ ਹੋਇਆ ਹਾਈਜੈਕ, ਪਹੁੰਚਿਆ ਲਾਹੌਰ
Hijacking of Indian Airlines Boeing 737: 10 ਸਤੰਬਰ 1976 ਨੂੰ, ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੇ ਬੋਇੰਗ 737 ਨੇ ਆਪਣੇ 66 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਲੈ ਜਾਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪਾਲਮ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਅਜੇ 35 ਮੀਲ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀ ਕਾਕਪਿਟ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਬੰਦੂਕ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ। ਹਾਈਜੈਕਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੀਬੀਆ ਲੈ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਪਰ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਤੋਂ ਕੰਮ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਹੱਥ ਉੱਪਰ ਕਰੋ, ਫਲਾਇਟ ਲੀਬੀਆ ਲੈ ਚਲੋ… ਜਦੋਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪਾਲਮ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਵਾਲਾ ਜਹਾਜ਼ ਹੋਇਆ ਹਾਈਜੈਕ, ਪਹੁੰਚਿਆ ਲਾਹੌਰ
ਜਹਾਜ਼ ਅਗਵਾ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਜੋ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਨਾ ਭੁੱਲਣਯੋਗ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਦਰਜ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ 10 ਸਤੰਬਰ 1976 ਨੂੰ ਵਾਪਰੀ। ਉਹ ਥਾਂ ਸੀ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਪਾਲਮ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ। ਇੱਥੋਂ ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦਾ ਬੋਇੰਗ 737 ਆਪਣੇ 66 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ। ਹਾਈਜੈਕਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਦੀ ਸਿਆਣਪ ਸਦਕਾ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਚਾ ਕੇ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।
ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੇ ਬੋਇੰਗ 737 ਨੇ ਆਪਣੇ 66 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੈਪੁਰ ਅਤੇ ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਦੇ ਰਸਤੇ ਮੁੰਬਈ ਪਹੁੰਚਣਾ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਕਮਾਨ ਕਮਾਂਡਰ ਬੀਐਨ ਰੈਡੀ ਅਤੇ ਕੋ-ਪਾਇਲਟ ਆਰਐਸ ਯਾਦਵ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ।
ਹੱਥ ਉੱਪਰ ਚੱਕੋ, ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਲੀਬੀਆ ਲੈ ਚਲੋ
ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਤੈਅ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 35 ਮੀਲ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਕਾਕਪਿਟ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਵੜ੍ਹ ਗਏ ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਦੇ ਸਿਰ ‘ਤੇ ਬੰਦੂਕ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਉੱਪਰ ਚੱਕੋ, ਹਿਲਣਾ ਨਹੀਂ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਰ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਹਾਈਜੈਕ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਲੈ ਚਲੋ।
ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਹਾਈਜੈਕ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਨੌਜਵਾਨ ਸਨ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵੱਲ ਖਿੱਚਣਾ ਸੀ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸੀ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਲੀਬੀਆ ਲਿਜਾਉਣ ਦਾ ਪਲਾਨ ਹੈ, ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਈਜੈਕਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ।
ਪਾਇਲਟ ਯੋਜਨਾ ਨੇ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ
ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਹਾਈਜੈਕਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਈਂਧਨ ਘੱਟ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਰਸਤੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਲਾਹੌਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਉਤਰਿਆ। ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਲਾਹੌਰ ਵਿਚ ਨਕਸ਼ੇ ਅਤੇ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਚਾਰਟ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰਕੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਰਾਤ ਹੋਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਬਹਾਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰੋਕ ਲਿਆ। ਰਣਨੀਤੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਹਾਈਜੈਕਰਾਂ ਲਈ ਜਹਾਜ਼ ‘ਤੇ ਵਧੀਆ ਖਾਣੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਖਾਣੇ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਪਾਣੀ ‘ਚ ਨਸ਼ੀਲਾ ਪਦਾਰਥ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਗਵਾਕਾਰ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਏ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਲੱਖਣ ਤਾਲਮੇਲ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਦੀ ਸਿਆਣਪ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਉੱਥੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ 11 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪਾਇਲਟ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭਾਰਤ ਪਰਤਿਆ। ਇਸ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫੀ ਚਰਚਾ ਹੋਈ। ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਬਿਹਤਰ ਤਾਲਮੇਲ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ 11 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਵਾਪਰੀ ਘਟਨਾ ਵਜੋਂ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ।