ਚੀਨ ਜਾਂ ਭਾਰਤ, ਟਮਾਟਰ ਉਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਕੌਣ ਹੈ? ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ 700 ਰੁਪਏ ਕਿਲੋ

Photo: TV9 Hindi

ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਮਹਿੰਗਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਟਮਾਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਾਹਰਣ ਹਨ। ਲਾਹੌਰ ਅਤੇ ਕਰਾਚੀ ਵਰਗੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੱਡੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਟਮਾਟਰ ਹੁਣ 700 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ 100 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਸੀ। ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਟਮਾਟਰ, ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਟਮਾਟਰ ਆਪਣੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਮਤਾਂ ਲਈ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਮਾ ਟੀਵੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ, ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਟਮਾਟਰ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟਮਾਟਰ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਉੱਚਾਈ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸਰਹੱਦੀ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਟਮਾਟਰ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਰੁਕ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਉਹ ਦੇਸ਼ ਜਿੱਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟਮਾਟਰ ਉਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ?

ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟਮਾਟਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵਰਲਡ ਪਾਪੂਲੇਸ਼ਨ ਰਿਵਿਊ ਦੇ ਆਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਟਮਾਟਰ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਚੀਨ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 70,119,694 ਟਨ ਟਮਾਟਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਕੱਲੇ ਚੀਨ ਵਿਸ਼ਵ ਟਮਾਟਰ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ 35 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ 20,425,000 ਟਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰਕੀ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ।

ਚੀਨ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਰਿਕਾਰਡ?

ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ, ਚੀਨ ਟਮਾਟਰ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ? ਟਮਾਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖਾਸ ਜਲਵਾਯੂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਜਲਵਾਯੂ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ, ਗਾਂਸੂ ਅਤੇ ਹੇਬੇਈ, ਗਰਮ ਦਿਨ ਅਤੇ ਠੰਢੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਟਮਾਟਰਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹਾਲਾਤ ਹਨ।

Photo: TV9 Hindi

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਚੀਨ ਕੋਲ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਟਮਾਟਰ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਤੁਪਕਾ ਸਿੰਚਾਈ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟਮਾਟਰ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਕਈ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਟਮਾਟਰ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

ਚੀਨ ਨੇ ਟਮਾਟਰਾਂ ਨੂੰ ਆਮਦਨ ਦਾ ਸਾਧਨ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ?

ਚੀਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਟਮਾਟਰ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਟਮਾਟਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਟਮਾਟਰ ਪੇਸਟ, ਸਾਸ ਅਤੇ ਕੈਚੱਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤਕ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਟਮਾਟਰ ਚੀਨੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹਨ।

Photo: TV9 Hindi

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟਮਾਟਰ ਕਿੱਥੇ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

ਟਮਾਟਰਾਂ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ (ਪੇਰੂ ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ) ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਰਲਡ ਪਾਪੂਲੇਸ਼ਨ ਰਿਵਿਊ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਸਾਲਾਨਾ 20,425,000 ਟਨ ਟਮਾਟਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਰਾਜ ਟਮਾਟਰ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਕਰਨਾਟਕ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਜਲਵਾਯੂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਟਮਾਟਰ ਸਾਲ ਭਰ ਉਗਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।