PM ਦੀ ਕੂਟਨੀਤੀ ਨਾਲ ਚੀਨ ਹੋਇਆ ਚਾਰੇ ਖਾਨੇ ਚਿਤ, ਵਿਸਥਾਰਵਾਦ ਅਤੇ ਹੜੱਪ ਨੀਤੀ ਤੇ ਚੱਲਿਆ ‘ਹਥੌੜਾ’
ਚੀਨ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਬੇਲਟ ਐਂਡ ਰੋਡ ਫੋਰਮ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਵੀ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕ ਗਈ। ਇੰਡੀਆ-ਮਿਡਿਲ ਈਸਟ ਯੂਰੋਪ ਇਕਨੋਮਿਕ ਕੋਰੀਡੋਰ (ਆਈਐਮਈਸੀ) ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਚੀਨ ਦੀ ਵਿਸਤਾਰਵਾਦ ਅਤੇ ਹੜੱਪਣ ਦੀ ਨੀਤੀ ਲਈ ਹਥੌੜੇ ਦਾ ਝਟਕਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ (Narendra Modi) ਨੇ ਵਸੁਧੈਵ ਕੁਟੁੰਬਕਮ ਰਾਹੀਂ, ਇੱਕ ਧਰਤੀ-ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ-ਇੱਕ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਰਾਹੀਂ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਮੈਗਾ ਸ਼ੋਅ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੀਐਮ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਕੂਟਨੀਤੀ ਰਾਹੀਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਹਰ ਪਾਸਿਓਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ। ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੂੰ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨੇ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਚੀਨ (China) ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਇਹ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਦਾ ਜਾਦੂ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਵਰਗੇ ਤਾਕਤਵਰ ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਚੀਨ ਬੇਵੱਸ ਹੋ ਗਿਆ। ਆਖਿਰ ਮੋਦੀ ਯੁੱਗ ਦੇ ਬਿਗਲ ਵੱਜਣ ਨਾਲ ਚੀਨ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਿਵੇਂ ਖਤਮ ਹੋਇਆ?PM ਨੇ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੇ ਡਰੀਮ
ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਡੂੰਘਾ ਝਟਕਾ ਦਿੱਤਾ?
ਭਾਰਤ-ਮੱਧ ਪੂਰਬ-ਯੂਰਪ ਆਰਥਿਕ ਗਲਿਆਰਾ (ਆਈਐਮਈਸੀ) ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਜੋ ਜੀ-20 ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰੇਗਾ, ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰਵਾਦ ਅਤੇ ਹਥਿਆਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਹਥੌੜੇ ਦਾ ਝਟਕਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ IMEC ਦੇ ਤਹਿਤ, ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲ ਮਾਰਗਾਂ ਰਾਹੀਂ ਯੂਏਈ (UAE) ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਏਈ ਸੜਕ ਅਤੇ ਰੇਲ ਮਾਰਗਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੂੰ ਸੜਕ ਅਤੇ ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ ਜਾਰਡਨ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਜਾਰਡਨ ਨੂੰ ਸੜਕ ਅਤੇ ਰੇਲ ਮਾਰਗਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ BRI ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਹਨ
ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਚੀਨ ਦੇ ਸ਼ਿਆਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਈਰਾਨ, ਤੁਰਕੀ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ, ਰੋਮਾਨੀਆ, ਯੂਕਰੇਨ, ਬੇਲਾਰੂਸ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਜੋੜੇਗਾ। ਚੀਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਡੀ ਹੈ। ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਰਾਹੀਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰਸਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਫਿਰ ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਫਿਰ ਚੀਨ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ।
ਮੋਦੀ ਨੇ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ
ਸਾਲ 2013 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨੇ ਬੀਆਰਆਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਬੀਆਰਆਈ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ‘ਚ ਚੀਨ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੀਜਿੰਗ ‘ਚ ਤੀਜੇ ਬੈਲਟ ਐਂਡ ਰੋਡ ਫੋਰਮ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਵੀ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੀਐੱਮ ਮੋਦੀ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕ ਗਈ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਬੀਆਰਆਈ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦੇਸ਼ ਹੁਣ ਇਸ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਚੀਨੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤੋਂ ਇਟਲੀ ਦਾ ਮੋਹ ਭੰਗ
ਸੂਤਰਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਇਟਲੀ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਦੁਵੱਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਸ ‘ਚ ਇਟਲੀ ਦੇ ਪੀਐੱਮ ਨੇ ਬੀਆਰਆਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤੋਂ ਹਟਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਟਲੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੀਆਰਆਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੇ ਉਮੀਦ ਅਨੁਸਾਰ ਨਤੀਜੇ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੇ। ਸਾਲ 2019 ਵਿਚ ਇਟਲੀ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੀਆਰਆਈ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਟਲੀ ਦਾ ਵੀ ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਤੋਂ ਮੋਹ ਭੰਗ ਹੁੰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕੱਲੇ ਇਟਲੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ਵੀ ਸਮਝ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਚਲਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ |
ਅਫਰੀਕੀ ਮੁਲਕਾਂ ਖਿਲਾਫ ਚੀਨ ਦੀ ਸਾਜਿਸ਼
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਬੀਆਰਆਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਦਿੱਤਾ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਫਰੀਕਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਜੀ-20 ਦਾ ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰ ਬਣਾ ਕੇ ਚੀਨ ਦੀ ਵਿਸਥਾਰਵਾਦੀ ਸੋਚ ‘ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਚੀਨ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮੁਲਕਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਦੇ ਕੇ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਜਿਨਪਿੰਗ ਆਪਣੇ ਮਕਸਦ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੁੰਦੇ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਏਯੂ-55 ਰਾਹੀਂ ਚੀਨ ਦੀ ਗੰਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
1963 ‘ਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸੰਗਠਨ
ਜੀ-20 ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਫਰੀਕੀ ਸੰਘ ਨੂੰ ਜੀ-20 ਦਾ ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕੀਤਾ, ਅਫਰੀਕਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਜਲੀ ਅਸੋਮਨੀ ਨੇ ਜਾ ਕੇ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਇਆ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ ਜੀ-20 ‘ਚ ਅਫਰੀਕੀ ਸੰਘ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਮੋਦੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ 55 ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ 55 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸੰਗਠਨ ਸਾਲ 1963 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਲਗਭਗ 55 ਦੇਸ਼ ਇਸ ਸੰਗਠਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਸੰਘ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਗ਼ੁਲਾਮ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਣਾ ਸੀ। ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਮੁਅੱਮਰ ਗੱਦਾਫੀ ਇਸ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸਨ। ਇਸ ਸੰਘ ਦੀ ਨੀਂਹ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਜੋਂ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਅਫਰੀਕੀ ਸੰਘ ਵਿਚ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਜੀ-20 ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਨੂੰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਇਤਿਹਾਸਕ
ਇਕ ਪਾਸੇ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਚੀਨ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਬੋਲਿਆ, ਉਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਕਈ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਰਗੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਸਨ। 37 ਪੰਨਿਆਂ ਦੇ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।