ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਖੰਘ, ਤਾਂ ਆਯੁਰਵੇਦ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ?
Ayurveda Children in Cough: ਖੰਘ ਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਵਿਚਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਾਮੂਲੀ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਖੰਘ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਅਤੇ ਦਰਦ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ, ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
Photo:m TV9 Hindi
ਬਦਲਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਵਾਧਾ, ਹਵਾ ਦੀ ਨਮੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਵਧਦੀ ਧੂੜ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੰਘ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰਲਣਾ, ਭੀੜ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਜਾਣਾ, ਅਤੇ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਰਹਿਣਾ ਵੀ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਅਤੇ ਚਿਪਚਿਪਾ ਬਲਗਮ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਖੰਘ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੌਸਮ ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੰਘ ਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਵਿਚਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਾਮੂਲੀ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਖੰਘ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਅਤੇ ਦਰਦ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ, ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਖੰਘ ਭੁੱਖ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਛੱਡਣਾ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਊਰਜਾ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ, ਖੰਘ ਦੇ ਨਾਲ ਨੱਕ ਬੰਦ ਹੋਣਾ, ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਸਾਈਨਸ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਰੰਤ ਹੱਲ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਖੰਘ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ ਆਯੁਰਵੇਦ
ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਮਾਹਰ ਡਾ. ਆਰ.ਪੀ. ਪਰਾਸ਼ਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੰਘ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨਾ, ਇਸ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਗਲੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਲਕੇ ਉਬਾਲੇ ਹੋਏ ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਪੱਤੇ, ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਹਲਦੀ ਸ਼ਹਿਦ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹਲਕਾ ਅਦਰਕ ਦਾ ਰਸ ਦੇਣਾ ਗਲੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਲਗ਼ਮ ਨੂੰ ਪਤਲਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਠੰਡਾ ਭੋਜਨ, ਬਰਫ਼, ਫਰਿੱਜ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ, ਜਾਂ ਤਲੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਗਰਮ ਪਾਣੀ, ਸਾਦੇ ਭੋਜਨ, ਦਾਲ ਅਤੇ ਚੌਲ, ਗਰਮ ਘਰੇਲੂ ਸੂਪ, ਅਤੇ ਮੌਸਮੀ ਫਲ ਪਾਚਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਠੀਕ ਹੋਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਰਾਤ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਦੀ ਛਾਤੀ ਜਾਂ ਪਿੱਠ ‘ਤੇ ਸੈਲਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਗਰਮ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਖੰਘ 3-4 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਬੱਚਾ ਬੇਚੈਨ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ
- ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਠੰਡੀ ਹਵਾ ਤੋਂ ਬਚਾਓ।
- ਕਮਰੇ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਨਾ ਆਉਣ ਦਿਓ।
- ਬਹੁਤ ਠੰਡੇ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਾਓ।
- ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਧੂੜ ਭਰੇ ਅਤੇ ਧੂੰਏਂ ਵਾਲੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ।