ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇਖਣ ਨਾਲ ਨਜ਼ਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਮਜ਼ੋਰ, ਜਾਣੋ ਲੱਛਣ ਤੇ ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਲਤ ਅਤੇ ਖੇਡਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਣ ਦੀ ਆਦਤ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਇਓਪੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ 2050 ਤੱਕ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ ਮਾਇਓਪੀਆ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਮਾਈਓਪੀਆ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
Poor Eyesight: ਮੋਬਾਈਲ, ਟੀਵੀ, ਲੈਪਟਾਪ ਅਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਕਰੀਨਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਘੰਟੇ-ਘੰਟੇ ਬਿਤਾਉਣ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਨੇੜਲੀ ਨਜ਼ਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਆਦਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਿਵੇਂ ਖੋਹ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਐਨਕਾਂ ਲਾਉਣੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਐਨਕਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਵਰਲਡ ਹੈਲਥ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਯਾਨੀ ਮਾਇਓਪਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਅਧਿਐਨ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ 2050 ਤੱਕ, ਲਗਭਗ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਮਾਇਓਪੀਆ ਕੀ ਹੈ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮਾਈਓਪੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੂਰ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਅੱਖ ਦੀ ਪੁਤਲੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਰੈਟੀਨਾ ‘ਤੇ ਬਣਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਥੋੜ੍ਹਾ ਅੱਗੇ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੂਰ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਤਾਂ ਧੁੰਦਲੀਆਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਨੇੜੇ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖਾਸ ਦਿੱਕਤ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਇਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ 20-30 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਮਾਇਓਪੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਮਾਇਓਪੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਜਾਂ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Myopia ਦਾ ਕਾਰਨ
ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਹਰਸ਼ਾ ਸਕਸੈਨਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਓਪੀਆ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜੈਨੇਟਿਕ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਮਾਇਓਪੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹਨ।
Myopia ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨਾ
ਐਨਕਾਂ ਜਾਂ ਕਾਂਟੈਕਟ ਲੈਂਸ ਮਾਇਓਪੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਵਧਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਐਨਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਆਪਟੀਕਲ ਲੈਂਸ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਵਧਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਬੂੰਦਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਇਓਪਿਆ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
Myopia ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ
ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਕੇ ਮਾਈਓਪੀਆ ਨੂੰ ਵਧਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ-
– ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ। ਜਿਹੜੇ ਬੱਚੇ ਬਾਹਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਇਓਪੀਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਾਹਰ ਖੇਡਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ, ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ ਘੰਟੇ ਬਾਹਰ ਖੇਡਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖੋ।
-ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰੋ, ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਕ੍ਰੀਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਫੋਨ ਜਾਂ ਟੀਵੀ ਦੇਖਣ ਦਿਓ। ਅਮੈਰੀਕਨ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਪੀਡੀਆਟ੍ਰਿਕਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰੋ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ 20-20-20 ਨਿਯਮ ਦੀ ਵੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ 20 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ 20 ਸੈਕਿੰਡ ਲਈ 20 ਫੁੱਟ ਦੂਰ ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
– ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵੀ ਕਰਵਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ‘ਚ ਕਾਫੀ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।
