ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕਾ (Nagaland Lok sabha constituencies)

ਲੋਕ ਸਭਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੇਂਟ ਦਾ ਹੇਠਲਾ ਸਦਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ “ਜਨਤਾ ਦਾ ਸਦਨ” ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੰਸਥਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 543 ਮੈਂਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ 5 ਸਾਲ ਲਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 1951-52 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 80 ਸੀਟਾਂ ਹਨ।

ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਲੋਕ ਸਭਾ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ

ਸੂਬਾ	ਸੀਟ	ਮੈਂਬਰ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ	ਪਾਰਟੀ
Nagaland	Nagaland		-

ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਨਿਖਾਰਿਆ ਹੈ। ਸੁੰਦਰ ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਵੀ ਇਸ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਰਾਜ ਹੈ। ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੋਹਿਮਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੀਮਾਪੁਰ ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਅਸਾਮ ਰਾਜ, ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਮਿਆਂਮਾਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਨੀਪੁਰ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। 2011 ਦੀ ਜਨਗਣਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਰਾਜ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 16,579 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ।

ਇੱਥੇ 16 ਨਾਗਾ ਕਬੀਲੇ ਅਤੇ 4 ਗੈਰ-ਨਾਗਾ ਕਬੀਲੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 16 ਨਾਗਾ ਕਬੀਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਓ, ਕੋਨਯਕ, ਅੰਗਮੀ, ਖੇਮੂੰਗਨ, ਸੇਮਾ, ਚਖੇਸੰਗ, ਯਿਮਚੂੰਗਰ, ਜੇਲੰਗ, ਰੇਂਗਮਾ, ਲੋਥਾ, ਸੰਗਤਮ, ਤਿਖੀਰ, ਮੋਕਵਰੇ, ਫੋਮ, ਚਾਂਗ ਅਤੇ ਚਿਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 4 ਗੈਰ-ਨਾਗਾ ਕਬੀਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਛਾਰੀ, ਕੁਕੀ, ਗਾਰੋ ਅਤੇ ਮਿਕੀਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਇੱਥੇ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਦੇ ਲੋਕ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ।

ਨਾਗਾ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਬਾਰੇ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾਗਾ ਸ਼ਬਦ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ‘नग्द’ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਨੰਗਾ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾਗਾ ਸ਼ਬਦ ਨਾਗ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸੱਪ ਅਰਥਾਤ ਸੱਪਾਂ ਦਾ ਰਾਜਾ। ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਉਲੂਪੀ ਇੱਕ ਸੱਪ ਦੀ ਕੁੜੀ ਸੀ। ਉਲੂਪੀ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਨਾਗਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਨਾਗਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਐਨਡੀਏ ਸਰਕਾਰ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਥੇ ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੀਫਿਯੂ ਰੀਓ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹਨ।

ਸਵਾਲ - ਨੀਫਿਯੂ ਰੀਓ ਨੇ ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ?
ਜਵਾਬ - ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੀਫਿਯੂ ਰੀਓ ਨੇ ਮਾਰਚ 2023 ਵਿੱਚ ਪੰਜਵੀਂ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ।

ਸਵਾਲ - ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੀਫਿਉ ਰੀਓ ਕਿਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਹਨ?
ਜਵਾਬ – ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਪਾਰਟੀ (ਐਨਡੀਪੀਪੀ) ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੀਫਿਯੂ ਰੀਓ।

ਸਵਾਲ - ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਕਿੰਨੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
ਜਵਾਬ: ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਹੈ।

ਸਵਾਲ - ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਦੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਦਾ ਨਾਮ ਕੀ ਹੈ?
ਜਵਾਬ – ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ

ਸਵਾਲ - 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਜਿੱਤੀ?
ਜਵਾਬ: ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਪਾਰਟੀ ਜਿੱਤ ਗਈ ਸੀ।

ਸਵਾਲ - 2018 'ਚ ਨੀਫਿਯੂ ਰੀਓ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਲਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਇੱਥੇ ਹੋਈ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣ ਕੌਣ ਜਿੱਤਿਆ?
ਜਵਾਬ - ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਉਪ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ।

ਸਵਾਲ - ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
ਜਵਾਬ - 60 ਸੀਟਾਂ

ਸਵਾਲ - ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਸੀਟ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਕਦੋਂ ਹੋਈਆਂ?
ਉੱਤਰ- 1967 ਵਿੱਚ

Election Schedule 2024