ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕਾ (Madhya Pradesh Lok sabha constituencies)
ਲੋਕ ਸਭਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੇਂਟ ਦਾ ਹੇਠਲਾ ਸਦਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ “ਜਨਤਾ ਦਾ ਸਦਨ” ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੰਸਥਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 543 ਮੈਂਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ 5 ਸਾਲ ਲਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 1951-52 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 80 ਸੀਟਾਂ ਹਨ।
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਲੋਕ ਸਭਾ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
| ਸੂਬਾ | ਸੀਟ | ਮੈਂਬਰ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ | ਪਾਰਟੀ |
|---|---|---|---|
| Madhya Pradesh | Hoshangabad | - | |
| Madhya Pradesh | Khandwa | - | |
| Madhya Pradesh | Guna | - | |
| Madhya Pradesh | Khargone | - | |
| Madhya Pradesh | Jabalpur | - | |
| Madhya Pradesh | Dewas | - | |
| Madhya Pradesh | Betul | - | |
| Madhya Pradesh | Chhindwara | - | |
| Madhya Pradesh | Gwalior | - | |
| Madhya Pradesh | Shahdol | - | |
| Madhya Pradesh | Khajuraho | - | |
| Madhya Pradesh | Balaghat | - | |
| Madhya Pradesh | Sagar | - | |
| Madhya Pradesh | Mandsour | - | |
| Madhya Pradesh | Vidisha | - | |
| Madhya Pradesh | Tikamgarh | - | |
| Madhya Pradesh | Rewa | - | |
| Madhya Pradesh | Ratlam | - | |
| Madhya Pradesh | Rajgarh | - | |
| Madhya Pradesh | Dhar | - | |
| Madhya Pradesh | Satna | - | |
| Madhya Pradesh | Damoh | - | |
| Madhya Pradesh | Ujjain | - | |
| Madhya Pradesh | Indore | - | |
| Madhya Pradesh | Morena | - | |
| Madhya Pradesh | Bhopal | - | |
| Madhya Pradesh | Bhind | - | |
| Madhya Pradesh | Mandla | - | |
| Madhya Pradesh | Sidhi | - |
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਪਣੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰਾਜ ਵੀ ਹੈ। ਭੋਪਾਲ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ MP ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਗਠਨ 1 ਨਵੰਬਰ 1956 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਤੱਕ ਯਾਨੀ 1 ਨਵੰਬਰ 2000 ਤੱਕ ਇਹ ਖੇਤਰਫਲ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰਾਜ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਸੇ ਦਿਨ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਰਾਜ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਪੀ. ਦੇ 16 ਜ਼ਿਲੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ 5 ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਹਨ।
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਉੱਜੈਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਹਾਕਾਲ ਮੰਦਿਰ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਖੰਡਵਾ ਵਿੱਚ ਓਮਕਾਰੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਿਰ ਵਰਗੇ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ ਹਨ। ਉਜੈਨ ਵਿੱਚ ਹਰ 12 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕੁੰਭ (ਸਿਮਹਸਥ) ਮੇਲਾ ਵੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਆਪਣੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਲਈ ਵੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਂਡੂ, ਧਾਰ, ਮਹੇਸ਼ਵਰ, ਮੰਡਲੇਸ਼ਵਰ, ਭੀਮਬੈਠਕਾ, ਪਚਮੜੀ, ਖਜੂਰਾਹੋ, ਸਾਂਚੀ ਸਟੂਪਾ ਅਤੇ ਗਵਾਲੀਅਰ ਦਾ ਕਿਲਾ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨ ਹਨ। ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਸੈਲਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਖਜੂਰਾਹੋ ਮੰਦਰ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨੱਕਾਸ਼ੀ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਲੰਬੀ ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਰਟੀ ਹਾਈਕਮਾਂਡ ਨੇ ਸ਼ਿਵਰਾਜ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ ਦੀ ਥਾਂ ਨਵੇਂ ਚਿਹਰੇ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 230 ਮੈਂਬਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ 'ਚ 163 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ, ਜਦਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 66 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਸਬਰ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਗਾਤਾਰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 29 ਸੰਸਦੀ ਸੀਟਾਂ ਹਨ।
ਸਵਾਲ - 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਕਿੰਨੀ ਸੀ?
ਜਵਾਬ- 71.20%
ਸਵਾਲ - 2019 ਦੀਆਂ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ?
ਜਵਾਬ- 29 ਵਿੱਚੋਂ 28 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।
ਸਵਾਲ - ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ?
ਜਵਾਬ- 58 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ
ਸਵਾਲ - ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਜੋਤੀਰਾਦਿੱਤਿਆ ਸਿੰਧੀਆ ਨੇ 2019 'ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਗੁਨਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ, ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਕੀ ਰਿਹਾ?
ਜਵਾਬ- ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਕੇਪੀ ਯਾਦਵ ਨੇ ਸਿੰਧੀਆ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ।
ਸਵਾਲ - ਦੋ ਵਾਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਿਗਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਨੇ 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਕਿਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਲੜੀ ਸੀ?
ਜਵਾਬ- ਭੋਪਾਲ ਤੋਂ, ਪਰ ਉਹ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ।
ਸਵਾਲ - 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਐਮਪੀ ਦੀ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸੀਟ ਜਿੱਤੀ ਸੀ, ਉਹ ਸੀਟ ਕਿਹੜੀ ਸੀ?
ਜਵਾਬ- ਛਿੰਦਵਾੜਾ ਸੀਟ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਨਕੁਲ ਨਾਥ ਜੇਤੂ ਰਹੇ।
ਸਵਾਲ - ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਫੱਗਣ ਸਿੰਘ ਕੁਲਸਤੇ ਕਿਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਜਿੱਤੇ?
ਜਵਾਬ - ਮੰਡਲਾ ਸੀਟ ਤੋਂ
ਸਵਾਲ - ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ 29 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹਨ?
ਜਵਾਬ - 9 ਸੀਟਾਂ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹਨ।
ਸਵਾਲ - ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ 9 ਰਾਖਵੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਨਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹਨ?
ਜਵਾਬ – 5 ਸੀਟਾਂ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਨਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹਨ।
ਸਵਾਲ - 2014 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ?
ਜਵਾਬ: ਭਾਜਪਾ ਨੇ 27 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ।
| Phase | Date | State | Seat |
|---|---|---|---|
| 1 | April, 19, 2024 | 21 | 102 |
| 2 | April 26, 2024 | 13 | 89 |
| 3 | May 07, 2024 | 12 | 94 |
| 4 | May 13, 2024 | 10 | 96 |
| 5 | May 20, 2024 | 8 | 49 |
| 6 | May 25, 2024 | 7 | 57 |
| 7 | Jun 01, 2024 | 8 | 57 |
