ਰੂਸ ,ਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਬਣੇ ਖਲਨਾਇਕ! 22 ਦਿਨਾਂ ‘ਚ 68000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੌਲਤ ਗਵਾਚੀ
ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 22 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋਏ ਹਫਤੇ 'ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 2.335 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਘੱਟ ਕੇ 590.702 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਕਰੀਬ 4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਹੇਠਲਾ ਪੱਧਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 26 ਮਈ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਭਾਵ 589.14 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਫਾਰੇਕਸ ਰਿਜ਼ਰਵ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬਿਜਨੈਸ ਨਿਊਜ। ਰੂਸ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ (Saudi) ਅਰਬ ਕਾਰਨ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਸਮਾਨ ਛੂਹ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ‘ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ ਦੇ 22 ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ‘ਚ 8 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ 68 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਫੋਰੈਕਸ ਰਿਜ਼ਰਵ ਕਰੀਬ 4 ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੌਲਤ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੇ ਹਫ਼ਤੇ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਹੋਰ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ 11 ਅਗਸਤ, 2023 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਫੋਰੈਕਸ ਰਿਜ਼ਰਵ (Forex Reserve) $600 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ 600 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਫੋਰੈਕਸ ਰਿਜ਼ਰਵ ਕਿੰਨਾ ਘਟਿਆ?
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਯਾਨੀ ਆਰਬੀਆਈ (RBI) ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 22 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋਏ ਹਫਤੇ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 2.335 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਘੱਟ ਕੇ 590.702 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਕਰੀਬ 4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਹੇਠਲਾ ਪੱਧਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 26 ਮਈ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਭਾਵ 589.14 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਫਾਰੇਕਸ ਰਿਜ਼ਰਵ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 15 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹਫਤੇ ‘ਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 86.7 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਘਟ ਕੇ 593.04 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ।
8 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਫੋਰੈਕਸ ਰਿਜ਼ਰਵ $593.90 ਬਿਲੀਅਨ ਅਤੇ 1 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ $598.90 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ। ਫਿਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ‘ਚ 4 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ 8.2 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ 6,81,28,01,90,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਵੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ
ਆਰਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਜਾਇਦਾਦ (ਐਫਸੀਏ) 2.55 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਘਟ ਕੇ 523.40 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਯੂਰੋ, ਪੌਂਡ ਅਤੇ ਯੇਨ ਵਰਗੀਆਂ ਗੈਰ-ਯੂ.ਐੱਸ. ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਜਾਂ ਕਟੌਤੀ ਦੁਆਰਾ FCA ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੋਨੇ ਦਾ ਭੰਡਾਰ $307 ਮਿਲੀਅਨ ਵਧ ਕੇ $44.31 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ SDR $79 ਮਿਲੀਅਨ ਘਟ ਕੇ $18.01 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਆਈਐਮਐਫ ਵਿੱਚ ਰਾਖਵੀਂ ਸਥਿਤੀ 11 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਘਟ ਕੇ 5.02 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਜੀਵਨ ਸਮੇਂ ਦੇ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸੀ
ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਵਿੱਚ, ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 645 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੇ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸੀ। ਆਲਮੀ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਦਬਾਅ ਦਰਮਿਆਨ ਰੁਪਏ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਵੱਲੋਂ ਫੰਡ ਜੁਟਾਉਣ ਕਾਰਨ ਭੰਡਾਰ ਘਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਤਿੱਖੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਆਰਬੀਆਈ ਡਾਲਰ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸਮੇਤ ਤਰਲਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੁਆਰਾ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।