ਕੀ ਹੈ ਪਤੰਜਲੀ ਦੀ ‘ਕਿਸਾਨ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਯੋਜਨਾ’? ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾ ਰਹੀ ਮਜਬੂਤ

ਯੋਗਗੁਰੂ ਰਾਮਦੇਵ ਅਤੇ ਆਚਾਰਿਆ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਣ

ਪਤੰਜਲੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਥਾਨਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਧੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕਰਕੇ, ‘ਕਿਸਾਨ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਯੋਜਨਾ‘ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਕੇ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ। MSME ਸੈਕਟਰ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਪਤੰਜਲੀ ਆਯੁਰਵੈਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੰਪਨੀ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਰਾਹੀਂ, ਪਤੰਜਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਉੱਦਮੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪਤੰਜਲੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਸਥਾਨਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਧੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੀ ਖਰੀਦ ਵਿੱਚ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ, ਅਨਾਜ, ਤੇਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਦਮ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ MSMEs ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਹਰਿਦੁਆਰ ਸਥਿਤ ਪਤੰਜਲੀ ਫੂਡ ਐਂਡ ਹਰਬਲ ਪਾਰਕ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਿਸਾਨ ਸਮੂਹਾਂ, ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਕਾਰੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਕਿਸਾਨ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਯੋਜਨਾ ਕੀ ਹੈ?

ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਪਤੰਜਲੀ ਨੇ ‘ਕਿਸਾਨ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਯੋਜਨਾ‘ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਸ ਵਰਗੀਆਂ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਮਾਰਟ ਉਪਜ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ, ਮੌਸਮ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਅਤੇ ਅਸਲ-ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕੀਮਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਧਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਅਤੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਤੰਜਲੀ ਨੇ ਇਨਵੌਇਸ-ਬੇਸਡ ਫਾਇਨੇਸਿੰਗ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਫਿਨਟੈਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ MSMEs ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਪੂੰਜੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਨਵੈਂਟਰੀ ਅਤੇ ਕੈਸ਼ ਫਲੋ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮੀਆਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ

ਪਤੰਜਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਸਾਧਨਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਵੈ-ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹਨ। ਪਤੰਜਲੀ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਕਲੀਨਿਕਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਸਥਾਨਕ ਉੱਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਸਿਰਫ਼ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚਣ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਵੀ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ।

MSMEs ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਬਿਜਨੈਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ

ਪਤੰਜਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਵੀ ਭਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ‘ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਕਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ‘ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਇਸਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਤੰਜਲੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ FMCG ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਤੇ MSMEs ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।