ਫਰਜੀ ਪਾਇਲਟ ਘੁਟਾਲੇ ਦੇ 5 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ, ਭਰੋਸਾ ਅਜੇ ਵੀ ਅਧੂਰਾ
Pakistan Airlines: ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਏਅਰਲਾਈਂਸ 'ਤੇ ਉਡਾਣ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2020 ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਨਕਲੀ ਪਾਇਲਟ ਲਾਇਸੈਂਸਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਪਦੰਡਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਏਅਰਲਾਈਂਸ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਰਾਹਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ (ਯੂਕੇ) ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਏਅਰਲਾਈਂਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਵਾਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਲਈ ਸਿੱਧੀਆਂ ਵਪਾਰਕ ਉਡਾਣਾਂ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਪਰ ਇਸ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ, ਸਗੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਕੀ ਸੀ ਸਾਰਾ ਮਾਮਲਾ?
ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮੰਤਰੀ ਗੁਲਾਮ ਸਰਵਰ ਖਾਨ ਨੇ ਖੁਦ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 262 ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੇ ਲਾਇਸੈਂਸ ਜਾਅਲੀ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕੀ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੇ ਨਾ ਤਾਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਇਸ ਖੁਲਾਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਚਾਰ ਵੱਡੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ:
UK: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੂਚੀ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ
EU (EASA): ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਸੇਫਟੀ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ (PIA) ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
USA (FAA): ਫੈਡਰਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਐਡਮਿਨਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1 ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-2 ਵਿੱਚ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
ICAO: ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ Significant Safety Concern ਦਾ ਟੈਗ ਲਗਾਇਆ
ਹੁਣ ਕਿਉਂ ਮਿਲੀ ਇਜਾਜ਼ਤ?
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਲਾਇਸੈਂਸ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਮੀਖਿਆ ਦੇ ਕਈ ਦੌਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹੁਣ ਯੂਕੇ ਨੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਉਡਾਣਾਂ ਲਈ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੁਲਨਾ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?
ਜਿੱਥੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਏ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਖੇਤਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੇ DGCA ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਨੈਗੇਟਿਵ ਰੇਟਿੰਗ ਜਾਂ ਬੈਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਗਲੋਬਲ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਾਇਲਟ ਲਾਇਸੈਂਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਐਵੀਏਸ਼ਨ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ?
ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲਗਭਗ 17 ਲੱਖ ਲੋਕ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਿੱਧੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ, ਪਰਿਵਾਰਕ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ‘ਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਰਣਨੀਤਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਪਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਕਿਵੇਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਸਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਲੋਕ ?
ਜਦੋਂ ਯੂਕੇ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ, ਤਾਂ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਜਾਂ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਗਿਆ। ਦੁਬਈ, ਦੋਹਾ, ਅਬੂ ਧਾਬੀ ਜਾਂ ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਦੇ ਆਵਾਜਾਈ ਰੂਟ ਵਰਤੇ ਗਏ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਯਾਤਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਸਿੱਧੀ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ (PIA) ਵਰਗੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਉਡਾਣਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਸਗੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਵੀਜ਼ਾ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਟ ਪਰਮਿਟ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਆਈਆਂ।
ਪਰ ਕੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਬਹਾਲ ਹੋ ਗਿਆ?
ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅਸਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।