Jimmy Carter Death: ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਿੰਮੀ ਕਾਰਟਰ ਦਾ 1977 ਦਾ ਫੈਸਲਾ, ਜੋ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ
Jimmy Carter Death: ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਨ ਕਈ ਅੱਜ ਤੱਕ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਪਨਾਮਾ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਲਵਾਹਕ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਉੱਚੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਸੂਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਿੰਮੀ ਕਾਰਟਰ ਦਾ 100 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿਮੀ ਕਾਰਟਰ 1977 ਵਿੱਚ ਆਰ ਫੋਰਡ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਸਨ। ਉਹ 1981 ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਹੇ ਅਤੇ 2002 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਕਈ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਰਹੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ ਬਾਰੇ ਸੀ।
ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਪਨਾਮਾ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਲਵਾਹਕ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਉੱਚੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਸੂਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਨਾਮਾ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਦਾਅਵਾ ਜਤਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਨਾਮਾ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਕਹੀ ਹੈ।
1977 ਦਾ ਜਿੰਮੀ ਕਾਰਟਰ ਦਾ ਫੈਸਲਾ
ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਇਲਾਕਾ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਉੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇੱਕ ਖੰਡੀ ਯੂਟੋਪੀਆ ਸਮਝਦੇ ਸਨ। ਪਨਾਮਾ ਵਿੱਚ ਨਹਿਰੀ ਜ਼ੋਨ 1903 ਤੋਂ ਲਗਭਗ 75 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਪਰ 1977 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਿੰਮੀ ਕਾਰਟਰ ਨੇ ਪਨਾਮਾ ਦੇ ਨੇਤਾ ਜਨਰਲ ਓਮਰ ਟੋਰੀਜੋਸ ਨਾਲ ਇਸਨੂੰ ਪਨਾਮਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ।
ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟਰੰਪ ਸਮਰਥਕ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪਨਾਮਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਕਸ ਵਸੂਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਨਾਮਾ ਦੇ ਨੇਤਾ ਮੁਨੀਲੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ ਦਾ ਹਰ ਵਰਗ ਮੀਟਰ ਸਾਡਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਖੇਤਰ ਵੀ ਸਾਡਾ ਹੈ। ਪਨਾਮਾ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਅਮਰੀਕੀ ਨੇਤਾ ਇਹ ਕਹੇ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰ ਲਵੇਗਾ।
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਰੁੱਧ ਗੁੱਸਾ ਭੜਕਿਆ
1950 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੈਨਾਲ ਜ਼ੋਨ ਉੱਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪਨਾਮਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਨਹਿਰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਗਈ ਸੀ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ। ਇਹ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ 9 ਜਨਵਰੀ 1964 ਨੂੰ ਹਿੰਸਕ ਹੋ ਗਏ। ਖੇਤਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਕੈਨਾਲ ਜ਼ੋਨ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪਨਾਮਾ ਦੇ ਝੰਡੇ ਲਹਿਰਾਏ ਜਾਣ, ਪਰ ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਨਾਮਾ ਵਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਰ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਵਿਵਾਦ 1977 ਵਿੱਚ ਜਿੰਮੀ ਕਾਰਟਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਇਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
