Explainer: PM ਮੋਦੀ ਨੇ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕੀਤੇ ਲਾਂਚ, ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ‘ਸੁਪਰਫਾਸਟ’?
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਤਿੰਨ Param Rudra Supercomputers ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਵਾਂਗੇ ਕਿ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਕਿਵੇਂ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ? ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹਨ? ਇਸ ਸਭ ਦੱਸਾਂਗੇ...
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਪਰਮ ਰੁਦਰ ਹੈ। ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਸੁਪਰਕੰਪਿਊਟਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਮਿਸ਼ਨ ਤਹਿਤ 130 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਤਿੰਨ ਕੰਪਿਊਟਰ ਪੁਣੇ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਾਧਨਾਂ, ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਮ ਰੁਦਰ ਸੁਪਰਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਐਚਪੀਸੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਪਰਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ (MeitY) ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ (DST) ਵਿਚਕਾਰ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉੱਨਤ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਧੇਰੇ ਸਟੋਰੇਜ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਇਨਪੁੱਟ ਅਤੇ ਆਉਟਪੁੱਟ ਵਰਗੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਖੇਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ‘ਚ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਅਹਿਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕੀ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਧਾਰਨ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੁੰਦ ਹੋ ਤਾਂ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਉੱਚ-ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਸਿਸਟਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਡਾਟਾ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਗਣਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸੈਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇੱਕ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਸੁਪਰ ਕੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸੁਪਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਇੱਕ ਪਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
Supercomputer Speed Measure: ਗਤੀ ਕਿਵੇਂ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਇੱਕ ਸੁਪਰਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਗਤੀ ਫਲੋਟਿੰਗ-ਪੁਆਇੰਟ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਿੰਟ (FLOPS) ਵਿੱਚ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਧਾਰਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੇ ਹਨ।
ਦਸੰਬਰ 2023 ਤੱਕ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਫਰੰਟੀਅਰ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਨਾਮ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਪਰਕੰਪਿਊਟਰ Cray EX ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇੱਕ ਸਿਸਟਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਰਫਤਾਰ 1.102 exaFLOPS ਯਾਨੀ ਕਿ ਇੱਕ ਸਕਿੰਟ ਵਿੱਚ 1.102 ਕੁਇੰਟਲੀਅਨ ਫਲੋਟਿੰਗ-ਪੁਆਇੰਟ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਹੈ।
Supercomputers Work: ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ?
ਇੱਕ ਆਮ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਯੂਨਿਟ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਯੂਨਿਟਾਂ ਨੂੰ ਕੰਪਿਊਟ ਨੋਡਸ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਲਟੀਪਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ ਅਤੇ ਮੈਮੋਰੀ ਬਲਾਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਔਖੇ ਕੰਮ ਵੀ ਪਲ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਲਾਭ
ਹਾਈ ਸਪੀਡ: ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਗਣਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਡਾ ਆਮ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।
ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੈਮੋਰੀ: ਸਾਧਾਰਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀ ਮੈਮੋਰੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਡਾਟਾ ਸਟੋਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਮਲਟੀ-ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ: ਸੁਪਰਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਕਈ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਮਲਟੀ-ਟਾਸਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ
ਲਾਗਤ: ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਲਾਗਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਿਰਫ਼ ਵੱਡੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਊਰਜਾ ਦੀ ਖਪਤ: ਆਮ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਵੱਡੀ ਥਾਂ: ਇੱਕ ਸਾਧਾਰਨ ਕੰਪਿਊਟਰ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਥਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿਸਟਮਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਥਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਮਿਸ਼ਨ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ?
ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸੁਪਰਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਮਿਸ਼ਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 2015 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਹ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਾਲੇ ਵੱਡੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।
ਤੇਜ਼ ਰੇਡੀਓ ਬਰਸਟ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੀਟਰ ਰੇਡੀਓ ਟੈਲੀਸਕੋਪ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਗੋਲੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇੰਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਐਕਸਲੇਟਰ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
