ਸਾਵਧਾਨ! ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ Cyber Fraud ਬੇਕਾਬੂ, 2024 ਵਿੱਚ ਹੋਈ 22,845 ਕਰੋੜ ਦੀ ਠਗੀ, ਇੰਝ ਰਹੋ ਸੁਰੱਖਿਅਤ
Cyber Crime: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ Cyber Fraud ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ 22,845 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। 2023 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2024 ਵਿੱਚ 206 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, NCRP ਅਤੇ CFCFRMS 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਸਾਵਧਾਨ! ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ Cyber Fraud ਬੇਕਾਬੂ
Cyber Crime ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੰਕੜੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ (2024) ਵਿੱਚ, ਸਾਈਬਰ ਫਰਾਡ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ 22,845 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਹੋਈ ਸੀ। 2023 ਵਿੱਚ, ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਕਾਰਨ 7465 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਕਿ 206 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ (2024 ਵਿੱਚ) ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਗ੍ਰਹਿ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ Bandi Sanjay Kumar ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਧੀਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਪੋਰਟਲ (NCRP) ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (CFCFRMS) ‘ਤੇ 36.40 ਲੱਖ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
2023 ਵਿੱਚ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ 24.4 ਲੱਖ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਗ੍ਰਾਫ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। Bandi Sanjay Kumar ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ NCRP ‘ਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੁੱਲ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 2024 ਵਿੱਚ 22.7 ਲੱਖ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, 2023 ਵਿੱਚ 15.9 ਲੱਖ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਇਹ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅੰਕੜਾ 42 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਚਾਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ
NCRP ਨੂੰ 2019 ਵਿੱਚ I4C ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ CFCFRMS ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ 2021 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ CFCFRMS ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 17.8 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵਿੱਚ 5489 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਬਚਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 9.42 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਅਤੇ 2,63,348 IMEI ਬਲੌਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ Pratibimb ਮੋਡੀਊਲ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਮੈਪਿੰਗ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਕਸ਼ੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੋਡੀਊਲ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 10599 ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
Cyber Fraud ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੰਝ ਬਚਾਓ
- ਸ਼ੱਕੀ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਈਮੇਲ ਤੋਂ ਬਚੋ
- ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਾਸਵਰਡ ਅਤੇ 2-ਫੈਕਟਰ ਔਥੇਂਟਿਕੇਸ਼ਨ
- ਸਿਰਫ਼ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਖੋਲ੍ਹੋ (https)
- ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਨਾ ਕਰੋ
- ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਨੂੰ ਅੱਪਡੇਟ ਰੱਖੋ
- ਪਬਲਿਕ ਵਾਈ-ਫਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ