ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੀ ‘ਯੋਜਨਾਵਾਂ’ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ AI, ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ 1 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਗੁਆਏ 23000 ਕਰੋੜ
AI Cyber Crime : ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹਨ। ਹਰ ਰੋਜ਼, ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਲਈ AI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ AI ਹੁਣ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਨਵਾਂ 'ਹਥਿਆਰ' ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ? AI ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
Image Credit source: Microsoft Designer/Freepik
AI Cyber Crime : ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਸੇ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਫਸਾਉਣ ਲਈ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਲੱਭਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਏਆਈ ਹੁਣ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ‘ਹਥਿਆਰ’ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
2024 ਵਿੱਚ, ਡਿਜੀਟਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨੇ 22,812 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (2.78 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ) ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ AI ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ GIREM (ਗਲੋਬਲ ਇਨੀਸ਼ੀਏਟਿਵ ਫਾਰ ਰੀਸਟ੍ਰਕਚਰਿੰਗ ਇਨਵਾਇਰਮੈਂਟ ਐਂਡ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ) ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਟੈਕ ਫਰਮ ਟੇਕਿਓਨ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ‘ਦਿ ਸਟੇਟ ਆਫ ਏਆਈ ਪਾਵਰਡ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ: ਥਰੇਟ ਐਂਡ ਮਿਟੀਗੇਸ਼ਨ ਰਿਪੋਰਟ 2025’ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
10 ਵਿੱਚੋਂ 8 ਸਕੈਮ ਵਿੱਚ AI ਦਾ ਹੱਥ
ਰਿਪੋਰਟ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਈਮੇਲਾਂ, ਜਾਅਲੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਡੀਪਫੇਕ ਵਰਗੇ ਸਕੈਮ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲਈ AI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਮੇਲਾਂ ਨੇ AI ਟੂਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ AI ਨੇ ਹਰ 10 ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਸਕੈਮ ਵਿੱਚੋਂ 8 ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। Tekion ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ CEO ਜੈ ਵਿਜਯਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੈ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਵਾਲਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ AI ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
10 ਗੁਣਾ ਵਧੇ ਮਾਮਲੇ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, 2024 ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਦੀਆਂ 1.91 ਮਿਲੀਅਨ (ਲਗਭਗ 19 ਲੱਖ 10 ਹਜ਼ਾਰ) ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ 2023 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 1.55 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ ਅਤੇ 2019 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ ਦਸ ਗੁਣਾ ਵਧੀਆਂ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੁਲਾਸੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਾਮਲੇ ਸਿਰਫ 1 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਵਧੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ (2024), ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਘੁਟਾਲੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਕੇ 1936 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਗੁਆ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕੁੱਲ 33000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ AI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਨਕਲੀ ਐਪਸ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਅਸਲੀ ਐਪਸ ਵਰਗੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨਕਲੀ ਐਪਸ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਫੋਨ ਵਿੱਚ ਮੈਲਵੇਅਰ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐਪ ਇੰਸਟਾਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਐਪ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਇਹ ਮੈਲਵੇਅਰ ਤੁਹਾਡੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।