Navratri 2025 Kanya Pujan: ਨਰਾਤਿਆਂ ਦਾ ਵਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਮਾਪਤ?

Published: 

24 Sep 2025 19:58 PM IST

Kanya Pujan: ਨਰਾਤਿਆਂ ਦਾ ਵਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਜੀਵਤ ਰੂਪ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵੀ ਹੈ।

Navratri 2025 Kanya Pujan: ਨਰਾਤਿਆਂ ਦਾ ਵਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਮਾਪਤ?
Follow Us On

Navratri 2025 Kanya Pujan: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਨਰਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਸਵੇਂ ਦਿਨ ਵਰਤ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੰਨਿਆ ਭੋਜ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੇ ਵਰਤ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਡੂੰਘਾ ਧਾਰਮਿਕ, ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਤੇ ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਹੱਤਵ ਹੈ।

ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਨੌਂ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਅਰਾਧਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਰਤ, ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੇ ਵਰਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪੱਛਾਣ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਨ ਦਾ ਕੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਦਾ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ

ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੰਜਕ ਦੇਵੀ ਦਾ ਜੀਵਤ ਰੂਪ ਹਨ।

ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ, 2 ਤੋਂ 10 ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਕੰਜਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂਜਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਖੁਆਉਣਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਦੇਵੀ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਾਨਤਾ

ਦੇਵੀ ਭਾਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਦੈਂਤਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਕਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਜਕਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਹਿਖਾਸੁਰ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਕੰਜਕਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ।

ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਨਾਲ ਨਵਰਾਤਰੀ ਵਰਤ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ।

ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ

ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਹੈ।

ਕੰਜਕ ਨੂੰ ਭੋਜਨ, ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਭੇਟ ਕਰਕੇ, ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ।

ਇਹ ਰਸਮ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ, ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਊਰਜਾ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਦੀ ਵਿਧੀ

ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੱਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ 7ਵੀਂ, 9ਵੀਂ ਜਾਂ 11ਵੀਂਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸਨਾਓਨ ਕਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੀਟ ‘ਤੇ ਬਿਠਾਓ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਰ ਧੋਵੋ ਅਤੇ ਤਿਲਕ ਲਗਾਓ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀਆਂ, ਛੋਲੇ ਅਤੇ ਹਲਵੇ ਦਾ ਭੋਜਨ ਖੁਆਓ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣ, ਤੋਹਫ਼ੇ ਅਤੇ ਲਾਲ ਚੁੰਨੀ ਭੇਟ ਕਰੋ।

ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਲਓ।

ਕੰਜਕ ਪੂਜਨ ਕਰਨ ਦੇ ਲਾਭ

ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਸਰਸਵਤੀ ਦਾ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਿਵਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਊਰਜਾ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੇ ਵਰਤ ਦੇ ਪੂਰੇ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

Disclaimer: ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜੋਤਿਸ਼ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। TV9 ਪੰਜਾਬੀ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।