ਜਾਣੋ ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਕਦੋਂ ਮਨਾਈ ਜਾਵੇਗੀ
ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਤਾਰੀਖ਼ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ 26 ਜਨਵਰੀ 2023 ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਦਿਨ ਗਿਆਨ, ਵਿੱਦਿਆ, ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਕਲਾ ਦੀ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਜੋ ਕਲਾ, ਵਿੱਦਿਆ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਦੇਵੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਮਾਘ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਮਾਘ ਸ਼ੁਕਲ ਦੀ ਪੰਚਮੀ ਨੂੰ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਘ ਸ਼ੁਕਲ ਪੰਚਮੀ ਤਿਥੀ 25 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 12.34 ਵਜੇ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 10.38 ਵਜੇ ਹੋਵੇਗੀ। 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਉਦੈ ਤਿਥੀ ਕਾਰਨ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 7.07 ਵਜੇ ਤੋਂ ਦੁਪਹਿਰ 12.35 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਨੂੰ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਵਿਦਾਈ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ-ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਕਿ ਆਈ ਬਸੰਤ, ਪਾਲਾ ਉਡੰਤ । ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੰਮੀ ਸਰਦੀ ਕਾਰਨ ਸੁੰਗੜ ਚੁੱਕੀ ਕੁਦਰਤ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਦੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਨਵੀਂ ਜਾਨ ਲੈ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਪੂਜਾ, ਮਨ ਇੱਛਤ ਫਲ ਮਿਲੇਗਾ
ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਨੂੰ ਪੀਲਾ ਰੰਗ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੰਦ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ‘ਤੇ ਪੀਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਘਰ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ‘ਚ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭੋਗ ‘ਚ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਪਕਵਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਛਤ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਸਕੇ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੁਸੀਂ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਨੂੰ ਹਲਦੀ, ਕੇਸਰ, ਪੀਲੇ ਫੁੱਲ, ਪੀਲੀ ਮਿਠਾਈ ਵੀ ਚੜ੍ਹਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਦੇ ਮੂਲ ਮੰਤਰ ‘ਓਮ ਸਰਸਵਤਯੈ ਨਮਹ’ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ
ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ‘ਚ ਦਿੱਕਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ‘ਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਦੀ ਵੀਣਾ ਦੀ ਧੁਨੀ ਨਾਲ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਬੋਲੀ ਸਾਫ਼ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਸੂਈ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਜੀਭ ‘ਤੇ ਓਮ ਦਾ ਆਕਾਰ ਬਣਾ ਲਓ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੋਲ ਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬੱਚਾ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ ਤਾਂ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲ ਅਤੇ ਹਰੇ ਫਲ ਮਾਂ ਸਰਸਵਤੀ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗਾ।
