Gurpurab 2025: ਜਦੋਂ ਬਾਬਰ ਨੇ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਕੈਦ ਤੇ ਚਲਵਾਈ ਚੱਕੀ… ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਤੋੜ੍ਹਿਆ ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਕ ਦਾ ਹੰਕਾਰ

Gurpurab 2025: ਜਦੋਂ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਅਤਿਆਚਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਆਈ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਇਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਾਸਕ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਕ ਬਾਬਰ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਦੇ ਸਨ। ਗੁਰਪੁਰਬ ਦੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਆਓ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਦੀਆਂ ਅਲੌਕਿਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੀਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿਖਾਈ।

ਜਦੋਂ ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਦਾ ਹੰਕਾਰ ਟੁੱਟ ਗਿਆ

ਸੱਚਾਈ ਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕਮਾਏ ਪੈਸੇ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ, ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰ, ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਦੇ ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਆਪਣੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਨਿਕਲੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਤਰਖਾਣ, ਭਾਈ ਲਾਲੋ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚੇ। ਲਾਲੋ ਦਾ ਪਿੰਡ ਸੈਦਪੁਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੀ। ਲਾਲੋ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗਰੀਬ ਸੀ, ਪਰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੇ ਆਸਥਾ ‘ਚ ਅਮੀਰ ਸੀ। ਉਸੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰ ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦਾਅਵਤ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਤੇ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੁੱਸੇ ‘ਚ ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਕੋਲ ਗਿਆ ਤੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ 36 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਹਨ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਆਏ।

ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਦੇ ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ, ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਦੀ ਰੋਟੀ ਤੇ ਦੂਜੇ ਹੱਥ ‘ਚ ਭਾਈ ਲਾਲੋ ਦੀ ਰੋਟੀ ਲਈ। ਚਮਤਕਾਰੀ ਢੰਗ ਨਾਲ, ਲਾਲੋ ਦੀ ਰੋਟੀ ‘ਚੋਂ ਦੁੱਧ ਨਿਕਲਿਆ ਤੇ ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਦੇ ਰੋਟੀ ‘ਚੋਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲਿਆ! ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ, “ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ, ਲਾਲੋ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਭੋਜਨ ਵੀ ਪਵਿੱਤਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਦੁੱਸ਼ਤਟਾ, ਜੋਰ-ਜੁਲਮ, ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋ । ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹਰ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਦਾ ਹੰਕਾਰ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਬਣਦੇ ਹੱਕ-ਹਲਾਲ ਭੋਜਨ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾਧੀ।

ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ

ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ 1519 ‘ਚ ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਕ ਬਾਬਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। 1519 ‘ਚ ਬਾਬਰ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਸੈਦਪੁਰ ‘ਚ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਬਾਬਰ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟਿਆ ਤੇ ਬੇਕਸੂਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤਾ। ਬੇਕਸੂਰਾਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਦੇਖ ਕੇ, ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਬਾਬਰ ਇੱਕ ਜ਼ਾਲਮ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਲਈ ਬੇਕਸੂਰਾਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।” ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਬਰ ਇੰਨਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ, ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਜਾਂ ਕਾਜ਼ੀ ਵੀ ਨਹੀਂ, ਉਸ ਦੀ ਕਰੂਰਤਾ ਤੋਂ ਡਰ ਕੇ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ।

ਚੱਕ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਚਮਤਕਾਰ

ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਤੇ ਕੈਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੈਦ ‘ਚ, ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਚੱਕੀ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਚੱਕੀ ਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਧੰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਚਮਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਚੱਕੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਚੱਲਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਜਦੋਂ ਬਾਬਰ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਚਮਤਕਾਰੀ ਘਟਨਾ ਦੇਖੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ। ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਰਿਹਾਈ ‘ਤੇ, ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜ਼ੁਲਮ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਰਾਜ ਕਦੇ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ। ਬਾਬਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ ਤੇ ਬਾਬਰ ਦੀ ਕੈਦ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਕੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਨਿਕਲ ਪਏ।