ਕੀ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ 24 ਸਾਲ CM ਰਹੇ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਸਕਣਗੇ? ਅੱਜ 10ਵੀਂ ਵਾਰ ਚੁੱਕੀ ਸਹੁੰ

Updated On: 

20 Nov 2025 15:31 PM IST

Bihar CM Nitish Kumar Oath Ceremony 2025: ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਚਾਮਲਿੰਗ ਦਾ ਜਨਮ 22 ਸਤੰਬਰ, 1950 ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਸਿੱਕਮ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਧਾਰਨ ਪੇਂਡੂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਕੋਲ ਸੀਮਤ ਸਾਧਨ ਸਨ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪਹਾੜੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸੀਮਤ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਸਵੈ-ਸਿੱਖਿਅਤ ਸੀ

ਕੀ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ 24 ਸਾਲ CM ਰਹੇ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਸਕਣਗੇ? ਅੱਜ 10ਵੀਂ ਵਾਰ ਚੁੱਕੀ ਸਹੁੰ

Photo: TV9 Hindi

Follow Us On

ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 10ਵਾਂ ਕਾਰਜਕਾਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਚਾਮਲਿੰਗ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਤੋੜ ਸਕਦੇ। ਆਓ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਬਹਾਨੇ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿਣ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਕਿਸ ਦੇ ਕੋਲ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਸ ਰਾਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ? ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 10 ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੌਣ ਸਨ ਜਾਂ ਹੈ

ਸਿੱਕਮ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਚਾਮਲਿੰਗ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 12 ਦਸੰਬਰ 1994 ਤੋਂ 26 ਮਈ 2019 ਤੱਕ ਲਗਾਤਾਰ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਕਾਰਜਕਾਲ 24 ਸਾਲ ਅਤੇ 165 ਦਿਨ ਸੀ। ਇਹ ਰਿਕਾਰਡ ਅੱਜ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਟੁੱਟਿਆ।

ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਕਿਵੇਂ ਬਣਿਆ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼

ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਚਾਮਲਿੰਗ ਦਾ ਜਨਮ 22 ਸਤੰਬਰ, 1950 ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਸਿੱਕਮ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਧਾਰਨ ਪੇਂਡੂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਕੋਲ ਸੀਮਤ ਸਾਧਨ ਸਨ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪਹਾੜੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸੀਮਤ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਸਵੈ-ਸਿੱਖਿਅਤ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨੇਪਾਲੀ ਕਵੀ ਵੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤਕ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

Photo: TV9 Hindi

ਪਵਨ ਚਾਮਲਿੰਗ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਜਨ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਸਾਨਾਂ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਘਾਟ ਵਿਰੁੱਧ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤੀ।

ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਕਦੋਂ ਪਹੁੰਚੇ?

ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਕਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ। ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਵਿਚਕਾਰ ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। 1993 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਕਮ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਫਰੰਟ (SDF) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।

ਪਾਰਟੀ ਸਥਿਰਤਾ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਨਾਲ ਉਭਰੀ। ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਸਿੱਕਮ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਏਜੰਡਾ ਬਣਾ ਕੇ, ਇਸ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। 1994 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ। ਵਿਆਪਕ ਪ੍ਰਚਾਰ, ਜਨਤਕ ਮੀਟਿੰਗਾਂ, ਪੈਦਲ ਮਾਰਚਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ।

ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ CM ਬਣੇ, ਤਾਂ ਕਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ

12 ਦਸੰਬਰ, 1994 ਨੂੰ, ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਿੱਕਮ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। 1994 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਪੰਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ, ਅਤੇ ਉਹ ਹਰ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਇਸ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ 24 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸੜਕ, ਸਿੱਖਿਆ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ, ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਸ਼ਾਂਤ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਖਸੀਅਤ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਸਕਣਗੇ?

ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ 8ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉਹ ਨੇਤਾ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਕਾਰਜਕਾਲ 20 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 10 ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਚਾਮਲਿੰਗ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਨਿਤੀਸ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਿੱਛੇ ਹਨ। 20 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਆਮ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਚਾਮਲਿੰਗ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ

Photo: TV9 Hindi

ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੀ 10ਵੀਂ ਵਾਰ ਸ਼ਪਥ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ

ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਨੌਂ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। 20 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ, ਉਹ 10ਵੀਂ ਵਾਰ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁੱਲ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 19 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਪਵਨ ਚਾਮਲਿੰਗ (24+ ਸਾਲ) ਅਤੇ ਨਵੀਨ ਪਟਨਾਇਕ (24 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ) ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਿੱਛੇ ਹਨ।

ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ 10ਵੀਂ ਵਾਰ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਪਵਨ ਚਾਮਲਿੰਗ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਤੋੜ ਨਹੀਂ ਸਕਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਰਿਕਾਰਡ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ ਗਈ ਗਿਣਤੀ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਅਤੇ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਿੱਕਮ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਚਾਮਲਿੰਗ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੋਂ ਉੱਠ ਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1994 ਤੋਂ 2019 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 25 ਸਾਲ ਸਿੱਕਮ ‘ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ, ਜਨਤਕ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਨੇੜਲੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ 10 ਲੀਡਰ ਕੌਣ ਹਨ?

1 – ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਚਾਮਲਿੰਗ (ਸਿੱਕਮ) / 24 ਸਾਲ 165 ਦਿਨ

2- ਨਵੀਨ ਪਟਨਾਇਕ (ਓਡੀਸ਼ਾ) / 24 ਸਾਲ 99 ਦਿਨ

3- ਜੋਤੀ ਬਾਸੂ (ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ) / 23 ਸਾਲ 137 ਦਿਨ

4- ਗੇਗੋਂਗ ਅਪਾਂਗ (ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) / 22 ਸਾਲ 250 ਦਿਨ

5- ਲਾਲ ਥਨਹਾਵਲਾ (ਮਿਜ਼ੋਰਮ) / 22 ਸਾਲ 60 ਦਿਨ

6- ਵੀਰਭੱਦਰ ਸਿੰਘ (ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) / 21 ਸਾਲ 13 ਦਿਨ

7- ਮਾਣਿਕ ​​ਸਰਕਾਰ (ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ) / 19 ਸਾਲ 363 ਦਿਨ

8- ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ (ਬਿਹਾਰ) / 19 ਸਾਲ ਪੂਰੇ, 20ਵਾਂ ਸਾਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ

9- ਐਮ. ਕਰੁਣਾਨਿਧੀ (ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ) / 18 ਸਾਲ 362 ਦਿਨ

10- ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ (ਪੰਜਾਬ) / 18 ਸਾਲ 350 ਦਿਨ

(ਨੋਟ: ਚੋਟੀ ਦੇ 10 ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਵਾਂਗ ਲਗਾਤਾਰ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ।)