ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਬਦਲਦੀ ਤਸਵੀਰ: ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ?
ਹਾਲੀਆ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਭਰੋਸਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਂ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੋਜ ਜਰਨਲ ਨੇਚਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਹੈ ਜੋ ਕਿ 68 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਸਰਵੇਖਣ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਆਓ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣੀਏ।
ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਦਿੱਖ ਸ਼ਕਤੀ ਵਾਂਗ ਹੈ – ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਨਵੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਹੋਵੇ, ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਹੋਣ, ਜਾਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਜੋ ਸਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਾਡੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ?
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਜਨਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਭਰੋਸਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਵੱਖਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣੀਏ।
ਖੋਜ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ?
Research Nature Magazine ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ, 68 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ 71,922 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਲਈ ਗਈ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ETH ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਅਤੇ ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ 241 ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰ, ਸਮਰੱਥ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।
ਔਸਤਨ, ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ 5 ਵਿੱਚੋਂ 3.62 ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। 78% ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੋਜ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 57% ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿਰਫ਼ 42% ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ?
ਇਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ: ਡੈਨਮਾਰਕ, ਫਿਨਲੈਂਡ ਅਤੇ ਸਵੀਡਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ। ਡੈਨਮਾਰਕ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਯੋਗਤਾ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ ਸਬੂਤ-ਅਧਾਰਤ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਲੋਕ ਨਵੀਨਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰਵੱਈਆ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿਆਲੂ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਘਾਟ: ਇਸਦੇ ਉਲਟ, ਰੂਸ, ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਬੇਲਾਰੂਸ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਖਾਇਆ। ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸੰਸਥਾਗਤ ਵਿਗਿਆਨ ਪ੍ਰਤੀ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੰਦੇਹਵਾਦ ਭਾਰੂ ਹੈ। ਬੇਲਾਰੂਸ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ: ਭਾਰਤ ਨੂੰ “ਔਸਤਨ ਉੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ” ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿੱਖਿਆ, ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ-ਪੇਂਡੂ ਪਾੜਾ ਵਰਗੇ ਕਾਰਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਲੋਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਤੋਂ ਕੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਖੋਜ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸ਼ਹਿਰੀ, ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਲੋਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਉਮੀਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਤਰਜੀਹਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਭਾਵੇਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੁਝ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਪਿਛਲੀਆਂ ਅਨੈਤਿਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ “ਵਿਗਿਆਨ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯਤਾ” ਵਰਗੇ ਰੁਝਾਨ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਖੋਜ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਜੇ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ, ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਤਰਜੀਹਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
