ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹਿੱਲਿਆ ਪੰਜਾਬ, ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਤਿੱਬਤ ਤੱਕ ਲੱਗੇ ਝਟਕੇ

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ NCR ‘ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਪਟਨਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 6.40 ਵਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ। ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਧਰਤੀ ਹਿੱਲ ਗਈ। ਇਸਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 7.1 ਮਾਪੀ ਗਈ। ਭੂਚਾਲ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਲੋਬੂਚੇ ਤੋਂ 84 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਉੱਤਰ-ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿਚ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਸੀ। ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਕਾਠਮੰਡੂ, ਧਾਡਿੰਗ, ਸਿੰਧੂਪਾਲਚੌਕ, ਕਾਵਰੇ, ਮਕਵਾਨਪੁਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਕਿਉਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਭੂਚਾਲ ?

ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਸੱਤ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਦੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਘੁੰਮਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਟਕਰਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਅਸੀਂ ਭੂਚਾਲਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

ਕਿੰਨੀ ਤੀਬਰਤਾ ‘ਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਭੂਚਾਲ?

• ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ 0 ਤੋਂ 1.9 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਪਤਾ ਸਿਰਫ ਸਿਸਮੋਗ੍ਰਾਫ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
• 2 ਤੋਂ 2.9 ਦੇ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਹਲਕੇ ਝਟਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
• ਜਦੋਂ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ 3 ਤੋਂ 3.9 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲਾ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਭਾਰੀ ਵਾਹਨ ਤੁਹਾਡੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।
• 4 ਤੋਂ 4.9 ਰਿਕਟਰ ਸਕੇਲ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਲਟਕਦੀਆਂ ਫਰੇਮ ਡਿੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਸੀਂ ਹਲਕੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਿੱਲਦੇ ਹੋਏ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
• 5 ਤੋਂ 5.9 ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਫਰਨੀਚਰ ਹਿੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
• ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ 6 ਤੋਂ 6.9 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵਿੱਚ ਦਰਾੜ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਪਰਲੀਆਂ ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
• 7 ਤੋਂ 7.9 ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਢਹਿ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਪਾਈਪਾਂ ਫਟ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
• ਜਦੋਂ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ 8 ਤੋਂ 8.9 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲਾ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਵੱਡੇ ਪੁਲ ਵੀ ਢਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
• 9 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਬਾਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਿੱਲਦਾ ਦੇਖੇਗਾ। ਜੇ ਸਮੁੰਦਰ ਨੇੜੇ ਹੈ ਤਾਂ ਸੁਨਾਮੀ। ਭੂਚਾਲ ਵਿੱਚ, ਰਿਕਟਰ ਸਕੇਲ ਦਾ ਹਰੇਕ ਪੈਮਾਨਾ ਪਿਛਲੇ ਪੈਮਾਨੇ ਨਾਲੋਂ 10 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।