ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ‘ਹੱਥ’ ਦਾ ਸਾਥ? ਇਨ੍ਹਾਂ 5 ਕਾਰਨਾਂ ‘ਚ ਲੁਕਿਆ ਹੈ ਰਾਜ਼
ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅਤੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਗਠਜੋੜ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਉਤਰੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਦੋਵੇਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਸਿਫ਼ਰ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਸਿਮਟ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਦਿੱਲੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਕੌਮੀ ਪੱਧਰ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਆਪ ਲਈ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਅਰਵਿੰਦ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਨਾਲ ਨਾ ਲੈਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ‘ਆਪ’ ਦੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਦੀਆਂ ਅਟਕਲਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਰਾਮ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਆਪ’ ਦਿੱਲੀ ਚੋਣਾਂ ਇਕੱਲਿਆਂ ਲੜੇਗੀ।
‘ਆਪ’ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚਾਲੇ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਚਰਚਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਪਹੁੰਚੇ। ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਮਨੂ ਸਿੰਘਵੀ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸੱਪਲ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।
‘ਆਪ’ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਇੰਡੀਆ ਅਲਾਇੰਸ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ‘ਚ ਇਕੱਠੇ ਲੜੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਚਰਚਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ?
1. ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਦਾ ਡਰ
ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਲੜਨ ਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਮੁੱਦੇ ਉਠਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ‘ਆਪ’ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਆਟੋ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਲਈ 5 ਗਾਰੰਟੀਆਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ‘ਆਪ’ ਬੱਸ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਛੋਟੇ ਗਰੁੱਪਾਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੀ ਹੈ। ‘ਆਪ’ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੁਫਤ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਮੁਫਤ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਉਠਾ ਰਹੀ ਹੈ। ‘ਆਪ’ ਵੀ ਸਫਾਈ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਮਹੱਤਵ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
‘ਆਪ’ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਚੋਣ ਲੜਨ ਦਾ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। 2013, 2015 ਅਤੇ 2020 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ‘ਆਪ’ ਨੇ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜੇਕਰ ‘ਆਪ’ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਚੋਣ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਭਾਜਪਾ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ‘ਆਪ’ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਏਗੀ। ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਰਣਨੀਤੀ ਅਪਣਾਈ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।
2. ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨਹੀਂ ਹੈ
1998 ਤੋਂ 2013 ਤੱਕ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਹੁਣ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। 2020 ਦੀਆਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ 4.26 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ, ਜੋ ਕਿ 2015 ਦੀਆਂ 9.6 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਨ। 2015 ਅਤੇ 2020 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਇੱਕ ਵੀ ਸੀਟ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤ ਸਕੀ ਸੀ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਕੋਲ ਨਾ ਤਾਂ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਗਠਨ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਚ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਪਿੱਛੇ ਇਹ ਵੀ ਇਕ ਅਹਿਮ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ‘ਆਪ’ ਪੁਰਾਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਹੈ।
ਇਸੇ ਲੜੀ ਤਹਿਤ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸੀਲਮਪੁਰ ਤੋਂ ਚੌਧਰੀ ਮਤੀਨ ਅਹਿਮਦ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜ਼ੁਬੈਰ ਅਤੇ ਸੀਮਾਪੁਰੀ ਤੋਂ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਧੀਂਗਾਨ ਨੂੰ ਟਿਕਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
3. ਮੁਸਲਮਾਨ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ
ਇਸ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲੁਭਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਣਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਕਾਜ਼ੀ ਮੁਹੰਮਦ ਨਿਜ਼ਾਮੂਦੀਨ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਕਰੀਬ 12 ਫੀਸਦੀ ਮੁਸਲਿਮ ਵੋਟਰ ਹਨ, ਜੋ ਲਗਭਗ 10 ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਸਮੀਕਰਨ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਜਾਂ ਹਾਰ ਵਿਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬੱਲੀਮਾਰਨ, ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਕ, ਮਟੀਆ ਮਹਿਲ, ਬਾਬਰਪੁਰ, ਮੁਸਤਫਾਬਾਦ, ਸੀਲਮਪੁਰ, ਓਖਲਾ, ਤ੍ਰਿਲੋਕਪੁਰੀ, ਜੰਗਪੁਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਵੋਟਿੰਗ ਪੈਟਰਨ ਵਿੱਚ, ਮੁਸਲਮਾਨ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਬੰਗਾਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਿਹਾਰ ਤੱਕ ਅਤੇ ਯੂਪੀ ਤੋਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੱਕ ਇਸ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਹੈ।
ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।
4. ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਸੰਜੀਵਨੀ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ
ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਲਗਾਤਾਰ 2 ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ੀਰੋ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰਾ ਚਿਹਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੰਸਥਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਾਂਗਰਸ ‘ਆਪ’ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਨਾਲ ਚੋਣ ਲੜਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬਦਲੇ ਹੋਏ ਸਮੀਕਰਨ ‘ਚ ਕੁਝ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਰੁੱਧ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰਕੇ ਕੌਮੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ‘ਆਪ’ ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ‘ਆਪ’ ਨੇ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਹਰਿਆਣਾ ‘ਚ ਸੀਟ ਨਾ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਵੀ AAP ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ। ‘ਆਪ’ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਲੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
5. ਲੋਕ ਸਭਾ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਫੇਲ
2024 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਲੜੀ ਸੀ। ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ‘ਆਪ’ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ 7 ‘ਚੋਂ 4 ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 3 ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ 7 ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਕਾਫੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਸਾਰੀਆਂ 7 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸੀ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਦੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ।