ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਐਂਟੀ-ਰੇਬੀਜ਼ ਦਾ ਟੀਕਾ ਕਿੰਨ੍ਹੀ ਵਾਰ ਲਗਵਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਮਾਹਰ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ
Rabies vaccine For dog:ਰੇਬੀਜ਼ ਵਾਇਰਸ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਨਸਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਮਾਗ ਤੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਖਾਰ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਅਧਰੰਗ, ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਕੋਮਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਰੇਬੀਜ਼ ਇੱਕ ਘਾਤਕ ਵਾਇਰਲ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਕੱਟਣ, ਖੁਰਚਣ ਜਾਂ ਲਾਰ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਕੁੱਤਿਆਂ, ਬਿੱਲੀਆਂ, ਬਾਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਲੂੰਬੜੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਕੱਟਣ ਕਾਰਨ ਲਾਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਰੇਬੀਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਲਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਰੋਕਥਾਮ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ।
ਰੇਬੀਜ਼ ਵਾਇਰਸ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਨਸਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਮਾਗ ਤੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਖਾਰ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਅਧਰੰਗ, ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਕੋਮਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੌਤ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜੇਕਰ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਰੇਬੀਜ਼ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਖੁਦ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦਾ ਨਿਯਮਤ ਟੀਕਾਕਰਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਕੁੱਤਿਆਂ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਰੇਬੀਜ਼ ਟੀਕੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ?
ਰਾਜਸਥਾਨ ਵੈਟਰਨਰੀ ਐਂਡ ਐਨੀਮਲ ਸਾਇੰਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡਾ. ਐਨ.ਆਰ. ਰਾਵਤ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਰੇਬੀਜ਼ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸਹੀ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸ਼ਡਿਊਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਕਤੂਰਿਆਂ ਨੂੰ 3-4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਰੇਬੀਜ਼ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਹੇ। ਜੇਕਰ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਟੀਕਾ ਨਹੀਂ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਸ਼ੂ ਡਾਕਟਰ 3-4 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ‘ਤੇ ਦੋ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਰੇਬੀਜ਼ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਧਿਆਨ
- ਕਤੂਰੇ ਨੂੰ 3-4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਹਰ ਸਾਲ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣਾ ਨਾ ਭੁੱਲੋ।
- ਟੀਕਾ ਸਿਰਫ਼ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਹੀ ਲਗਵਾਓ।
- ਗਲੀ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਨਕ NGO ਜਾਂ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।
- ਟੀਕਾਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ 24 ਘੰਟੇ ਆਰਾਮ ਦਿਓ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਦਿਓ।
- ਜੇਕਰ ਕੁੱਤਾ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਬੁਖਾਰ ਜਾਂ ਸੁਸਤੀ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।