ਤਲਾਕ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੈਅ, ਕੀ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਧਨਸ਼੍ਰੀ ਨੂੰ ਚਹਲ ਦੇਣਗੇ 4.75 ਕਰੋੜ

Follow Us On

ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਯੁਜਵੇਂਦਰ ਚਾਹਲ ਅਤੇ ਧਨਸ਼੍ਰੀ ਵਰਮਾ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਬਾਂਦਰਾ ਫੈਮਿਲੀ ਕੋਰਟ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਹੋਏ। ਵਕੀਲ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਲਾਕ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਚਹਲ ਆਪਣੀ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਪਤਨੀ ਧਨਸ਼੍ਰੀ ਵਰਮਾ ਨੂੰ 4 ਕਰੋੜ 75 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਦੇਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਚਹਲ ਹੁਣ ਤੱਕ 2 ਕਰੋੜ 37 ਲੱਖ 55 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਰਕਮ ਹੁਣ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ।

ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਵਜੋਂ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤਲਾਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਕਿਵੇਂ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਤਲਾਕ ਦੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਭੱਤੇ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਦੇਣ ਦਾ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਫਾਰਮੂਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਅਦਾਲਤ ਰਕਮ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਔਰਤ 10 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਤਲਾਕ ਦੇ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਦਾਲਤ ਉਸਦੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਪਤੀ ਦੀ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇਗੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਔਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਆਮ ਜੀਵਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਸਕੇ।

ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਇੱਕ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ 50,000 ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਦਾਲਤ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਦੇਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਤਨੀ ਜਾਂ ਪਤੀ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਉੱਤੇ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਬੋਝ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਕੀ ਹੈ, ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਨਿਰਭਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਕੀ ਹਨ, ਕੀ ਦੋਵੇਂ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਕੀ ਹਨ, ਇਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਿਨੈਕਾਰ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਆਮਦਨ ਕਿੰਨੀ ਹੈ, ਉਸ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਿੰਨੀ ਜਾਇਦਾਦ ਹੈ। ਵਿਆਹ ਦੌਰਾਨ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ, ਪਰਿਵਾਰਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਕਿੰਨੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਗੈਰ-ਕੰਮਕਾਜੀ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਦੁਆਰਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ਨੂੰ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਤੀ ‘ਤੇ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਨਿਰਭਰ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ।

ਕੀ ਆਦਮੀ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਲੈਣ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ?

ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤਲਾਕ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਪਤਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਲੈਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਵਿਆਹ ਐਕਟ, 1955 ਦੀ ਧਾਰਾ 24 ਅਤੇ 25 ਦੇ ਤਹਿਤ, ਪਤੀ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਮੰਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਤੀ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਖਾਸ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਪਤੀ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਪਤਨੀ ‘ਤੇ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਅਪੰਗਤਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਸੀ।