E10 ਸੀਰੀਜ਼ ਦੀ ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ ਖਾਸ? ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ, ਹਵਾ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ

Image Credit source: Tangerine

ਹੁਣ ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਸਿਰਫ਼ 2 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਹਕੀਕਤ ਬਣਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਨਤ ਹਾਈ ਸਪੀਡ ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨ ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੱਲੇਗੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ E10 ਸੀਰੀਜ਼ ਸ਼ਿੰਕਾਨਸੇਨ ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ, ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਹ ਟ੍ਰੇਨ ਦੇਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

E10 ਸੀਰੀਜ਼ ਸ਼ਿੰਕਾਨਸੇਨ ਜਾਪਾਨ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਇੱਕ ਉੱਨਤ ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ E5 ਅਤੇ E3 ਸੀਰੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਪਡੇਟ ਅਤੇ ਉੱਨਤ ਸੰਸਕਰਣ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ‘ਤੇ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਹ ਮੌਜੂਦਾ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਰੁਕ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵੀ ਹਨ।

E10 ਸੀਰੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ

E10 ਸ਼ਿੰਕਾਨਸੇਨ ਸੀਰੀਜ਼ ਜਾਪਾਨ ਰੇਲਵੇ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਗਤੀ 320 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ 360 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਵੀ ਉੱਨਤ ਹੈ। ਟ੍ਰੇਨ ਨੂੰ ਸਿਖਰ ਦੀ ਗਤੀ ਤੋਂ ਰੁਕਣ ਲਈ 3.4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ E5 ਨੂੰ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੰਜਣ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਉੱਨਤ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੀ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਟ੍ਰੇਨ ਭਾਰਤ ਕਦੋਂ ਆਵੇਗੀ?

E10 ਸ਼ਿੰਕਾਨਸੇਨ ਸੀਰੀਜ਼ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਨਿਰਮਾਣ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ। E10 ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਵੀ 2030 ਤੱਕ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ E5 ਅਤੇ E2 ਸੀਰੀਜ਼ ਲਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ E5 ਅਤੇ ਇੱਕ E3 ਟ੍ਰੇਨ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਜਦੋਂ 2027-28 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ-ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿਚਕਾਰ ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ E5 ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਚੱਲਣਗੀਆਂ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ E10 ਸੀਰੀਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਪਣੀ ਜਾਪਾਨ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ, ਮੋਦੀ ਨੇ ਉਸ ਫੈਕਟਰੀ ਦਾ ਵੀ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ E10 ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

Pic Source: Tangerine

ਜਪਾਨ ਇੰਨੀ ਉੱਨਤ ਰੇਲਗੱਡੀ ਕਿਉਂ ਦੇਵੇਗਾ?

ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ E5 ਸੀਰੀਜ਼ ਸ਼ਿੰਕਾਨਸੇਨ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ, ਪਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਆਉਣ ਕਾਰਨ, ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ E10 ਸੀਰੀਜ਼ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਚੈਰੀ ਬਲੌਸਮ ਫੁੱਲਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭੂਚਾਲ ਰੋਧਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ L-ਆਕਾਰ ਦੇ ਗਾਈਡ ਹਨ ਜੋ ਭੂਚਾਲ ਦੌਰਾਨ ਟ੍ਰੇਨ ਨੂੰ ਪਟੜੀ ਤੋਂ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ। E10 ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਵਿੱਚ E5 ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਨ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ, ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖਿੜਕੀ ਵਾਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਬੈਠਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋਵੇਗੀ।

Pic Source: Tangerine

ਬੁਲੇਟ ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕਿਉਂ ਹੋਈ?

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2009 ਵਿੱਚ ਹਾਈ-ਸਪੀਡ ਰੇਲ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰੇਲਵੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੋਆਪਰੇਸ਼ਨ ਏਜੰਸੀ (JICA) ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ 4 ਸਾਲ ਲੱਗੇ। ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਹੋਰ 2 ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਏ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਜਾਪਾਨ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ 80% ਫੰਡ ਸਸਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ। 2017 ਵਿੱਚ, ਮੁੰਬਈ-ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿਚਕਾਰ ਪਹਿਲੇ ਹਾਈ-ਸਪੀਡ ਰੇਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ (MAHSR) ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਿੰਜੋ ਆਬੇ ਨੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਹੌਲੀ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 2028 ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।