ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਗਾਇਬ… ਚੀਨੀ ਮੀਡੀਆ ‘ਚ ਛਾਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ, ਮੁੜ ਪਟਰੀ ‘ਤੇ ਆ ਰਹੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ

ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਤੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੀ ਸ਼ੰਘਾਈ ਸਹਿਯੋਗ ਸੰਗਠਨ (SCO) ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਤਿਆਨਜਿਨ ‘ਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ 17 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਪਹੁੰਚੇ ਹਨ ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠ ਕੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਚੀਨੀ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ‘ਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਛਾਏ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੂੰ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਨੇ ਘੱਟ ਤਰਜ਼ੀਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਚਾਈਨਾ ਡੇਲੀ ਨੇ ਤਾਂ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਿੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਨ। ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ‘ਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੇ ਤਾਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਅਮਰੀਕੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਸਿਸਟਮ ਵਿਰੁੱਧ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਖ ਕਹਾਣੀ ‘ਚ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਤੇ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਲਗਾਈ ਹੈ।

ਤਿਆਨਜਿਨ ਡੇਲੀ ਨੇ ਕੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ?

ਚੀਨੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਤਿਆਨਜਿਨ ਡੇਲੀ ਨੇ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਕਜ਼ਾਨ ‘ਚ ਹੋਈ ਸਫਲ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੀਨ-ਭਾਰਤ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਚੀਨ ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਹਨ ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਹਨ। ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਚੀਨ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਚੀਨ-ਭਾਰਤ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਦੇਖਣਾ ਤੇ ਸੰਭਾਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਿਆਨਜਿਨ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਸਾਡੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰੇਗਾ, ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਨਿਰੰਤਰ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਤੇ ਸਥਿਰ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ ਤੇ ਆਪਸੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਕਰੇਗਾ।

ਇਸ ‘ਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜਾ, ਸਾਨੂੰ ਆਪਸੀ ਲਾਭ ਤੇ ਜਿੱਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਕਾਸ ਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੇ ਸੌਹਾਰਦ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਬਹੁਪੱਖੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਮੇਲਨ ਚੀਨ-ਭਾਰਤ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ‘ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਸਾਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਏਜੰਡੇ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ ਚੀਨ-ਭਾਰਤ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।

ਚਾਈਨਾ ਡੇਲੀ ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਕੀ ਲਿਖਿਆ?

ਚਾਈਨਾ ਡੇਲੀ ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਬਹੁਤ-ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤਿਆਨਜਿਨ ‘ਚ ਹੋਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੀ ਨੇ ਸ਼ੰਘਾਈ ਸਹਿਯੋਗ ਸੰਗਠਨ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਮੋਦੀ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ 2018 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਨੇਤਾ ਦਾ ਚੀਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੌਰਾ ਸੀ। 19 ਅਗਸਤ ਨੂੰ, ਬੀਜਿੰਗ ਤੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਸਰਹੱਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ‘ਤੇ 10-ਨੁਕਾਤੀ ਸਹਿਮਤੀ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਦੋਵਾਂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਨ ਵੱਲ ਤਾਜ਼ਾ ਕਦਮ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਰਹੱਦੀ ਸਵਾਲ ਨੂੰ ਸਮੁੱਚੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਹਿਯੋਗੀ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣਨ ਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਦਿਸ਼ਾ ‘ਤੇ ਕਾਇਮ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਸਬੰਧਾਂ ‘ਚ ਖਾਸ ਮੁੱਦੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੱਲ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਤੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਚ ਸਥਿਰ ਤੇ ਟਿਕਾਊ ਪ੍ਰਗਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਚੀਨ ਤੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸਹੀ ਚੋਣ ਚੰਗੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੋਸਤ ਤੇ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਸਫਲ ਬਣਾਉਣ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਅਜਗਰ ਤੇ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਨਚਾਉਣ। ਤਿਆਨਜਿਨ ਮੀਟਿੰਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ‘ਚ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਦੂਜੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੀ, ਅਕਤੂਬਰ ‘ਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕਜ਼ਾਨ ‘ਚ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਸ ਨੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਚ “ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ” ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ।