ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, 17 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਜਦੇ ਹਨ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ? ਹਰੇਕ ਦਾ ਖਾਸ ਹੈ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ
ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਸੰਸਾਰਿਕ ਲਾਲਚਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਹਾਂਕੁੰਭ ਦੌਰਾਨ, ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 17 ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਾਣੋ ਇਹ 17 ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਕੀ ਹੈ।
ਮਹਾਂਕੁੰਭ 2025 ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਇਸ ਸਾਲ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ 13 ਜਨਵਰੀ ਯਾਨੀ ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਹਾਂਕੁੰਭ 26 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਹਾਂ ਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਪਵਿੱਤਰ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸੰਗਮ ਪਹੁੰਚਣਗੇ, ਪਰ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਧੂਆਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰਹੱਸ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰਿਕ ਮੋਹ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹਨ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 17 ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਜਾਵਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਨਾਗਾ ਸਾਧੂਆਂ ਦੇ 17 ਸ਼ਿੰਗਾਰ
- ਭਭੂਤ (ਪਵਿੱਤਰ ਭਸਪ)
ਲੰਗੋਟ (ਤਿਆਗ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ)
ਚੰਦਨ (ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ)
ਚਾਂਦੀ ਜਾਂ ਲੋਹੇ ਦੇ ਕੜੇ (ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ)
ਪੰਚਕੇਸ਼ (ਪੰਜ ਵਾਰ ਲਪੇਟੇ ਗਏ ਵਾਲ)
ਅੰਗੂਠੀ (ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ)
ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਹਾਰ (ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ)
ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਮਟੇ (ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦਾ ਤਿਆਗ)
ਡਮਰੂ (ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਹਥਿਆਰ)
ਕਮੰਡਲੂ (ਪਾਣੀ ਦਾ ਪਾਤਰ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ)
ਗੁੰਦੀ ਹੋਈ ਜਟਾ(ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ)
ਤਿਲਕ (ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ)
ਕਾਜਲ (ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ)
ਬਾਂਹ ‘ਤੇ ਕੜਾ (ਧਾਰਮਿਕ ਏਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ)
ਵਿਭੂਤੀ ਦਾ ਲੇਪ(ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ) ਰੋਲੀ ਪੇਸਟ
ਰੁਦਰਾਕਸ਼ (ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਮਾਲਾ)
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਜਾਵਟਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ (ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ) ਲਈ ਸੰਗਮ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਰੀਰ, ਮਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਸਿੱਧ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਹਾਂਕੁੰਭ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਨਾਗਾ ਸਾਧੂਆਂ ਦੀ ਦੀਖਿਆ ਅਤੇ ਤਪੱਸਿਆ ਦਾ ਅੰਤਮ ਉਦੇਸ਼ ਸ਼ੁੱਧੀਕਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਾਧਨਾ ਪੂਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਮਹਾਂਕੁੰਭ 2025 ਦਾ ਮਹੱਤਵ
ਇਸ ਸਾਲ ਮਹਾਂਕੁੰਭ 13 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ 44 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ। ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ 14 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਮ ਲੋਕ ਵੀ ਪਵਿੱਤਰ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 35 ਤੋਂ 40 ਕਰੋੜ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਮਹਾਂਕੁੰਭ ਅਤੇ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂਆਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਸਮਾਰੋਹ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਧਾਰਮਿਕ ਅਨੁਭਵ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਭਰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਧਰਮ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵੀ ਬਣਦਾ ਹੈ।