Choti Diwali 2025: ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਅੱਜ, ਅਭਯੰਗ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਦੇ ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ ਦੀ ਵਿਧੀ ਤੱਕ, ਜਾਣੋ
ਇਸ ਸਾਲ, ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਐਤਵਾਰ 19 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਨਰਕ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ 'ਤੇ ਕਿ ਸਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਕਿੰਨੇ ਦੀਵੇ ਜਗਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਅੱਜ
Narak Chaturdashi 2025: ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਧਨਤੇਰਸ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਭਾਈ ਦੂਜ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਨੂੰ ਨਰਕ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ, ਕਾਲੀ ਚੌਦਸ ਅਤੇ ਰੂਪ ਚੌਦਸ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਹਨੂੰਮਾਨ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਯਮਰਾਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਰਿਵਾਜ ਹੈ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਕਿੰਨੇ ਦੀਵੇ ਜਗਾਉਣੇ ਸ਼ੁਭ ਹਨ।
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ 2025
ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਰਕ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਤਿਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ (ਕਾਲੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ) ਦੀ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ (ਚੌਦਵੇਂ ਦਿਨ) ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਰੀਖ 19 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 20 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ 19 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਉਣਾ ਸ਼ੁਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ 2025 ਮੁਹੂਰਤ
- ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ ਸ਼ੁਰੂ – 19 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 1:53 ਵਜੇ।
- ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ – 20 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 3:46 ਵਜੇ।
- ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ – 19 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 5:47 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ।
- ਅਭੰਗ ਸਨਾਨ ਦਾ ਸਮਾਂ – 19 ਅਕਤੂਬਰ ਸਵੇਰੇ 5:12 ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ 6:25 ਤੱਕ।
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸਮਾਂ ਕੀ ਹੈ?
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਪੂਜਾ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਮ 6 ਵਜੇ ਤੋਂ ਰਾਤ 9 ਵਜੇ ਤੱਕ ਪੂਜਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ, ਯਮਰਾਜ ਅਤੇ ਹਨੂੰਮਾਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਨਰਕ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?
ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤਿਲ ਦੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ “ਅਭਿਆਂਗ ਇਸ਼ਨਾਨ” ਕਰੋ।
ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਰਸਮ ਵਿੱਚ ਅਹੋਈ ਅਸ਼ਟਮੀ ‘ਤੇ ਰੱਖੇ ਕਲਸ਼ ਦਾ ਪਾਣੀ ਵੀ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਘਰ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਜਲ ਛਿੜਕੋ।
ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰੋ, ਜੋ ਸਰੀਰਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ, ਸ਼ਿਵ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ।
ਇਸ ਦਿਨ, ਭਗਵਾਨ ਹਨੂੰਮਾਨ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਹੈ।
ਪੂਜਾ ਦੌਰਾਨ, ਛੋਲੇ ਅਤੇ ਬੂੰਦੀ ਦੇ ਲੱਡੂ ਭੇਟ ਵਜੋਂ ਚੜ੍ਹਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ, ਘਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਯਮਰਾਜ ਲਈ ਤੇਲ ਦਾ ਦੀਵਾ ਜਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਯਮਰਾਜ ਦਾ ਦੀਵਾ ਜਗਾਉਣ ਲਈ, ਆਟੇ ਦਾ ਚਾਰ-ਪਾਸੜ ਦੀਵਾ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਬਾਹਰ, ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਰੱਖੋ।
ਫਿਰ ਯਮਰਾਜ ਨੂੰ ਬੇਵਕਤੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਨਰਕ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰੋ।
ਇਸ ਦਿਨ ਕੁੱਲ 14 ਦੀਵੇ ਜਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯਮ ਦੇਵਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ, ਘਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕੱਢ ਦਿਓ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਨਰਕ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਮੰਤਰ
भगवान विष्णु की पूजा के लिए ॐ नमो भगवते वासुदेवाय:
हनुमान जी की पूजा के लिए ॐ हं हनुमते नमः
यम दीपदान के लिए मृत्युना पाशदण्डाभ्यां कालेन श्यामया सह। त्रयोदशी दीपदानात् सूर्यजः प्रीयतां मम॥
अभ्यंग स्नान के लिए अभ्यंगं कुर्वे प्रात: नरकप्राप्तये सदा। दामोदरप्रीतये च स्नानं में भवतु सिद्धिदम्।।
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਕੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ?
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਜਾਂ ਨਰਕ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ, ਬੁਰਾਈ ਉੱਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਨਰਕਾਸੁਰ ਨਾਮ ਦੇ ਰਾਕਸ਼ਸ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਸੋਲਾਂ ਹਜ਼ਾਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਇਆ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਯਮਰਾਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅਚਨਚੇਤੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸੁੰਦਰਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਦੀਵੇ ਜਗਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ?
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ 14 ਦੀਵੇ ਜਗਾਉਣ ਦਾ ਰਿਵਾਜ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੀਵਾ ਯਮਰਾਜ ਲਈ, ਇੱਕ ਦੇਵੀ ਕਾਲੀ ਲਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਲਈ ਜਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਦੀਵੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ, ਰਸੋਈ, ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਅਤੇ ਛੱਤ ‘ਤੇ ਜਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਕਿਹੜੇ ਉਪਾਅ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ?
ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਦੀਵੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਰਕ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਵੇਲੇ ਤਿਲ ਦੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਦੀਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀ ਅੰਤਰ ਹੈ?
ਛੋਟੀ ਦੀਵਾਲੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਰਕ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਜਾਂ ਰੂਪ ਚੌਦਸ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਾਰਤਿਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ (ਕਾਲੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ) ਦੀ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਦਿਨ, ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਨਰਕਾਸੁਰ ਨਾਮ ਦੇ ਰਾਕਸ਼ਸ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ 16,100 ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਵੱਡੀ ਦੀਵਾਲੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਦੀਵਾਲੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਾਰਤਿਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੰਦ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ, ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਆਪਣਾ 14 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਬਨਵਾਸ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਾਪਸ ਪਰਤੇ ਸਨ।
(Disclaimer: ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਅਤੇ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। TV9 ਪੰਜਾਬੀ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।)