ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਪਾਸ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੱਤੇ…ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ?

Photo: TV9 Hindi

ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਰੇਲ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਲੱਖਾਂ ਯਾਤਰੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੰਨੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੈਂਕਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਯਾਤਰੀ ਅਕਸਰ ਸਵਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਯਾਤਰੀ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਬੋਝ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰੀ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਦੁਬਾਰਾ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ।

ਆਓ ਇਸ ਮੌਕੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਸੰਬੰਧੀ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰੀਏ।

ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲੀ ਬਣਤਰ

ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ (ਲਗਭਗ 1.25 ਮਿਲੀਅਨ) ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ: ਗਰੁੱਪ ਏ, ਭਾਵ, ਗਜ਼ਟਿਡ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਸੇਵਾ (IRSE, IRPS, IRSME, IRSEE, IRSSE, ਆਦਿ)।

Photo: TV9 Hindi

ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ, ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਨੀਤੀ-ਨਿਰਮਾਣ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਗਰੁੱਪ ਬੀ ਅਤੇ ਗਰੁੱਪ ਸੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ, ਸੈਕਸ਼ਨ ਇੰਜੀਨੀਅਰ, TTE, ਅਤੇ ਲੋਕੋ ਪਾਇਲਟ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਅਸਲ ਕਾਰਜ, ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਪੱਧਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਲਾਭਾਂ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੈਂਕ, ਗ੍ਰੇਡ ਪੇ, ਪੱਧਰ, ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਨਿਯਮਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਆਮ ਪੈਟਰਨ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਯਾਤਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ

ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਡਿਊਟੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਪਾਸ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਰਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀ ‘ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਡਿਊਟੀ ਪਾਸ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਸਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਟਿਕਟ ਕਿਰਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ, ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ, ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਣ ਲਈ ਵੀ ਪਾਸ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸੀਮਤ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਛੁੱਟੀ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਪਾਸ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਸੀਮਤ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਜਾਂ ਰਿਆਇਤੀ ਟਿਕਟਾਂ ਸਾਲਾਨਾ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੀਨੀਅਰ ਗਰੁੱਪ ਏ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਉੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਏਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਏਸੀ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੇਠਲੇ ਗ੍ਰੇਡਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਲਾਸ ਥੋੜ੍ਹੀ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਲਾਭ

ਕੁਝ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸੀਮਤ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਰਿਆਇਤੀ ਜਾਂ ਮੁਫ਼ਤ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹੀ ਸਹੂਲਤ ਹੈ ਜੋ ਅਕਸਰ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੁਫ਼ਤ ਜਾਂ ਰਿਆਇਤੀ ਯਾਤਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕੀ ਇਹ ਲਾਗਤਾਂ ਆਮ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਉੱਚ ਕਿਰਾਏ ਦੁਆਰਾ ਆਫਸੈੱਟ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ?

Photo: STR/NurPhoto via Getty Images

ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਹੂਲਤਾਂ

ਰੇਲਵੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਕੁਆਰਟਰ ਅਤੇ ਕਲੋਨੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੋਵੇਂ ਸੇਵਾ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੈਂਕ ਅਤੇ ਤਨਖਾਹ ਪੱਧਰ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਟਾਈਪ–II, ਟਾਈਪ–III, ਟਾਈਪ–IV, ਆਦਿ ਕੁਆਰਟਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉੱਚ ਅਹੁਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਤੰਤਰ ਬੰਗਲੇ ਵੀ। ਰੇਲਵੇ ਕਲੋਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ, ਬਿਜਲੀ, ਸੜਕਾਂ, ਪਾਰਕ, ​​ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਰੇਲਵੇ ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦਾ ਖਰਚਾ ਵੀ ਸਹਿਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਤਨਖਾਹਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਾਮੂਲੀ ਕਟੌਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਟੂਰ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ, ਰੇਲਵੇ ਰੈਸਟ ਹਾਊਸ ਜਾਂ ਗੈਸਟ ਹਾਊਸ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੇ ਖਰਚੇ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਸਹਿਣ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਕਿਵੇਂ ਹਨ?

ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਆਪਣਾ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸਿਸਟਮ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੇਲਵੇ ਡਿਵੀਜ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਹਸਪਤਾਲ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਸ਼ਰਿਤ ਮੁਫਤ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਿਆਇਤੀ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਓਪੀਡੀ, ਮੁੱਢਲੇ ਟੈਸਟ, ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਸਭ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਕਵਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਜਾਂ ਵੱਡੇ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਲਾਗਤ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਸਹਿਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਲਾਗਤ ਵੀ। ਇਹ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸਹੂਲਤ ਸਿਰਫ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਰੇਲਵੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਕੋਲ ਅਕਸਰ ਬਿਹਤਰ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਤੇਜ਼ ਰੈਫਰਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਫ਼ਾਇਦੇ ਅਤੇ ਸਹੂਲਤਾਂ

ਤਨਖਾਹ ਅਤੇ ਭੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਢਲੀ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ HRA, TA/DA, ਆਵਾਜਾਈ ਭੱਤਾ, ਫ਼ੋਨ/ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਭੱਤਾ, ਹਾਰਡ ਏਰੀਆ ਭੱਤਾ, ਅਤੇ ਰਾਤ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਭੱਤਾ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੱਤਿਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਹਨ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਡਰਾਈਵਰ ਅਤੇ ਦਫਤਰੀ ਸਟਾਫ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ ਅਧੀਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਭਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਵੀਂ ਸਕੀਮ ਅਧੀਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ NPS ਅਧੀਨ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਫੰਡ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਵਾਧੂ ਲਾਭਾਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਚੁਟੀ, ਲੀਵ ਐਨਕੈਸ਼ਮੈਂਟ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਕਸਰ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ, ਸੈਮੀਨਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ, ਵਿੱਤ, ਜਨਤਕ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਨਤਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਆਮ ਯਾਤਰੀ ਬਨਾਮ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਹੂਲਤਾਂ

ਰੇਲਵੇ ਵੱਲੋਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰੀ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਵਾਧੇ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇਹ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਬੋਝ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਵਧਦੀਆਂ ਈਂਧਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ, ਵਧਦੀ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦੀ ਲਾਗਤ, ਨਵੀਆਂ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼, ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਅੱਪਗ੍ਰੇਡ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖਰਚਾ, ਇਹ ਸਭ ਕਿਰਾਏ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਰੇਲਵੇ ਇਹ ਵੀ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੂਟਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਸਾਂ ‘ਤੇ ਕਿਰਾਏ ਅਜੇ ਵੀ ਅਸਲ ਲਾਗਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਬੇਲੋੜਾ ਬੋਝ ਨਾ ਪਵੇ। ਜਦੋਂ ਔਸਤ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਮੁਫ਼ਤ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਬਸਿਡੀ ਵਾਲੇ ਪਾਸ, ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਆਰਾਮ ਘਰ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨੌਕਰੀਆਂ, ਵਾਹਨ, ਅਤੇ ਭੱਤਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਸੂਚੀ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵਾਲੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਕੁਝ ਵਾਧੂ ਲਾਭ ਕੁਦਰਤੀ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉੱਚ-ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਆਡਿਟ ਅਤੇ ਸਮੀਖਿਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਜਨਤਾ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ ਕਿ ਆਮ ਯਾਤਰੀ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਲਾਗਤ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਝੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ, ਸਮੀਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ

ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਨੁਚਿਤ ਜਾਂ ਬੇਲੋੜਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਪਰ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਮੁਲਾਂਕਣ ਅਤੇ ਵਾਜਬ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਲੋੜ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰੇਲਵੇ ਪਾਸਾਂ, ਕੁਆਰਟਰਾਂ, ਰੈਸਟ ਹਾਊਸਾਂ, ਵਾਹਨਾਂ ਆਦਿ ‘ਤੇ ਕੁੱਲ ਖਰਚੇ ਦਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰੇ, ਅਤੇ ਇਹ ਕੁੱਲ ਬਜਟ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਹਿਸ ਵਧੇਰੇ ਤੱਥਾਂ ਵਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਸੀਮਤ ਮੁਫ਼ਤ ਭੱਤਿਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੱਤੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹ ਯਾਤਰਾ, ਰਿਹਾਇਸ਼, ਜਾਂ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਰੇਲਵੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਫ਼ਤ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਯੋਗਦਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੱਲ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਰਾਏ ਵਧਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸੇਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ, ਸਮੇਂ ਦੀ ਪਾਬੰਦਤਾ, ਸਫਾਈ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਰੋਡਮੈਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਔਸਤ ਯਾਤਰੀ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਹ ਸਮਝ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਧੇ ਹੋਏ ਕਿਰਾਏ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ, ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿਰੋਧ ਸੁਭਾਵਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਜਾਣਗੇ।