SpaDeX ਡੌਕਿੰਗ ਦਾ ਟਰਾਇਲ ਪੂਰਾ, ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚੇ ਦੋਵੇਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ, ISRO ਕਰੇਗਾ ਡਾਟਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ

ਇਸਰੋ ਆਪਣੇ ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਯੋਗ (SPADEX) ਮਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਦੋ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਹੁਣ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 15 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਕੱਲ੍ਹ ਯਾਨੀ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਦੂਰੀ 230 ਮੀਟਰ ਸੀ। ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਯੋਗ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਡੌਕਿੰਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਯਤਨਾਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੂਜੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਡੌਕ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਆਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਸਰਵਿਸਿੰਗ ਤੇ ਰਿਫਿਊਲਿੰਗ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸਰੋ ਨੇ 30 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ PSLV-C60 ਰਾਕੇਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਇਸਰੋ ਹੁਣ ਡੌਕਿੰਗ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਸਿਗਨਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਦੀ ਤਰੀਕ 7 ਜਨਵਰੀ ਸੀ। ਪਰ ਤਕਨੀਕੀ ਨੁਕਸਾਂ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ 9 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਸਥਿਤ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਛੋਟੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਦਾ ਭਾਰ ਲਗਭਗ 220 ਕਿਲੋ ਹੈ।

ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਟਿਕੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ

ਜਦੋਂ ਚੇਜ਼ਰ ਤੇ ਟੀਚੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੂਰੀ 3 ਮੀਟਰ ਹੈ। ਫਿਰ ਦੋ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨਾਂ ਨੂੰ ਡੌਕ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਚੇਜ਼ਰ ਅਤੇ ਟੀਚੇ ਦੇ ਕਨੈਕਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਪਾਵਰ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਹੀ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਇਸਰੋ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਲਈ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ?

ਇਸਰੋ ਨੇ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਂਚ ਕਰਕੇ ਪੁਲਾੜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਮੀਲ ਦਾ ਪੱਥਰ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਤਕਨੀਕ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਸਪੇਸਐਕਸ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਡੌਕਿੰਗ-ਅਨਡਾਕਿੰਗ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਸਾ ਵਾਂਗ ਆਪਣਾ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸਰਵਿਸਿੰਗ, ਅੰਤਰ-ਗ੍ਰਹਿ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜਣ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।