ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਰਚਿਆ ਇਤਿਹਾਸ, ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਸਫਲ ਟ੍ਰਾਇਲ, 1,200 HP ਟ੍ਰੇਨ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਤਿਆਰ
ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦਾ ਚੇਨਈ ਸਥਿਤ ਇੰਟੈਗਰਲ ਕੋਚ ਫੈਕਟਰੀ (ICF) ਵਿਖੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ਭਾਰਤ 1,200 HP ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਰਚਿਆ ਇਤਿਹਾਸ
ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਹੁਣ ਇੱਕ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦਾ ਚੇਨਈ ਦੇ ਇੰਟੈਗਰਲ ਕੋਚ ਫੈਕਟਰੀ (ICF) ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਇਸ ਟੈਸਟ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ।
ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਹੈਂਡਲ X ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕਰਕੇ ਇਸ ਟੈਸਟ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੈਸਟ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ, ਪਹਿਲੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਕੋਚ (ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਪਾਵਰ ਕਾਰ) ਦਾ ICF ਚੇਨਈ ਵਿਖੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ਭਾਰਤ 1,200 HP ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਟ੍ਰੇਨ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਖਾਸ ਹੈ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਟ੍ਰੇਨ?
ਜਿਸ ਕੋਚ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਉਸ ਨੂੰ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਪਾਵਰ ਕਾਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਦਮ ਹਰਿਤ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਤਿਆਰ ਆਵਾਜਾਈ ਹੱਲਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
First Hydrogen powered coach (Driving Power Car) successfully tested at ICF, Chennai.
India is developing 1,200 HP Hydrogen train. This will place India among the leaders in Hydrogen powered train technology. pic.twitter.com/2tDClkGBx0 — Ashwini Vaishnaw (@AshwiniVaishnaw) July 25, 2025
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਦੂਜੀਆਂ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ?
ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਡੀਜ਼ਲ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਹਨ। ਇਸ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਧੂੰਆਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਰੇਲਗੱਡੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਫਿਊਲ ਸੈੱਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਗੈਸ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਜਾਣੋ ਟ੍ਰੇਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਿੰਨੀ ਹੈ?
2023 ਵਿੱਚ, ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ “ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਫਾਰ ਹੈਰੀਟੇਜ” ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੇ ਤਹਿਤ 35 ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਟ੍ਰੇਨ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਤ ਲਾਗਤ ₹80 ਕਰੋੜ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਉੱਤਰੀ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਜੀਂਦ-ਸੋਨੀਪਤ ਸੈਕਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਡੀਜ਼ਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਮਲਟੀਪਲ ਯੂਨਿਟ (ਡੀਈਐਮਯੂ) ਨੂੰ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਫਿਊਲ ਸੈੱਲਾਂ ਨਾਲ ਰੀਟ੍ਰੋਫਿਟ ਕਰਨ ਲਈ ₹111.83 ਕਰੋੜ ਦਾ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਚਾਲਨ ਲਾਗਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਘਟਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਕਦਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਊਰਜਾ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜ਼ੀਰੋ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਟੀਚਿਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਾ ਹੈ।
