ਕੀ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ 2000 ਦੇ ਨੋਟ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਕਬਾੜ? ਸਿਰਫ 5 ਦਿਨ ਬਾਕੀ

ਬਿਜਨੈਸ ਨਿਊਜ। 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਦੀ ਕਾਊਂਟਡਾਊਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ 5 ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ (2000 notes of Rs) ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ 3 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਪੈਸਾ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ ਜਮ੍ਹਾ ਨਾ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ 3 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬੇਕਾਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ?

ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank of India) ਯਾਨੀ RBI ਨੇ 19 ਮਈ ਨੂੰ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਹਨ, ਉਹ 30 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕਿਉਂ ਲਿਆ ਗਿਆ 2000 ਦੇ ਨੋਟ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ?

ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਉਦੋਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਨਵੰਬਰ 2016 ਵਿੱਚ 500 ਅਤੇ 1000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੈਂਡਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਮੁਦਰਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ 2018-19 ਵਿੱਚ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਛਪਾਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਹੋਰ ਮੁੱਲਾਂ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਢੁਕਵਾਂ ਸਟਾਕ ਉਪਲਬਧ ਸੀ। ਆਰਬੀਆਈ ਮੁਤਾਬਕ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਅਜੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਹਨ

31 ਮਾਰਚ ਤੱਕ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ 3.62 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਸਨ, 19 ਮਈ ਨੂੰ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਘਟ ਕੇ 3.56 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਰਹਿ ਗਿਆ। 31 ਅਗਸਤ ਤੱਕ, 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 93 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, ਜਾਂ ਲਗਭਗ 3.56 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ, ਜੋ ਕਿ 19 ਮਈ ਨੂੰ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸਨ – ਜਿਸ ਦਿਨ ਪ੍ਰਚਲਨ ਤੋਂ ਮੁਦਰਾ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ – ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 1 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ, ਲਗਭਗ 7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੋਟ ਵਾਪਸ ਲਏ ਗਏ, ਜੋ ਲਗਭਗ $3 ਬਿਲੀਅਨ ਦੇ ਹਨ, ਅਜੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਹਨ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ 30 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਨੋਟ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰੰਸੀ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸਿਰਫ RBI ਨਾਲ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।