ਭਾਰਤ, ਜਾਪਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਕੋਹਰਾਮ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਛਾਇਆ Black Monday, ਆਖਿਰ ਕਿਉਂ?
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵਿਲੇਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਹੀ ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗਿਰਾਵਟ ਲਈ ਤਿੰਨ ਵਿਲੇਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਰਹੇ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਹੋਰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਦਿਸਣ ਲੱਗਾ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਮੰਦੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ, ਜਾਪਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਕੋਹਰਾਮ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਛਾਇਆ Black Monday, ਆਖਿਰ ਕਿਉਂ?
ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ 4 ਸਾਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਖਰਾਬ ਹੈ ਤਾਂ ਜ਼ਰਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰੋ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਪਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਅਸਲੀਅਤ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ। ਸੋਮਵਾਰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਬਲੈਕ ਮੰਡੇ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਖਿਰ ਉਹ ਕਿਹੜਾ ਕਾਰਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ, ਜਾਪਾਨ, ਭਾਰਤ, ਚੀਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਪਿਛਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅੰਕੜੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ‘ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ 3 ਸਾਲ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਮੰਦੀ ਦਾ ਡਰ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਜ਼ੋਰ ਫੜ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਲੇਨ ਬਣ ਗਿਆ
ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਹੋਰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਦਿਸਣ ਲੱਗਾ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮੰਦੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਆਈ ਇਹ ਖਬਰ ਭਾਰਤ ਲਈ ਵਿਲੇਨ ਸਾਬਤ ਹੋਈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ 4 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਇਕ ਦਿਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਇੱਕ ਦਿਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਮਾਰਚ 2020 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗਿਰਾਵਟ
ਇਹ ਤਾਂ ਹੋਈ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗੱਲ। ਹੁਣ ਜਪਾਨ ਦੀ ਹਾਲਤ ਦੇਖੀਏ। ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਜਾਪਾਨ ਦਾ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਨਿੱਕੇਈ 225 ਇੰਡੈਕਸ 4,451 ਅੰਕ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ ਬੰਦ ਹੋਇਆ। ਅੰਕਾਂ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਬਣ ਗਈ ਕਿ ਜਾਪਾਨ ਤੇ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੋਕਣਾ ਪਿਆ। ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕੋਰੀਆ ਐਕਸਚੇਂਜ ਦੇ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਕੋਸਪੀ ‘ਚ ਅੱਠ ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵਪਾਰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ Taiex ਸੂਚਕਾਂਕ ਵੀ 8.4% ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ ਬੰਦ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਦੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਹੈ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦਾ S&P/ASX 200 ਸੂਚਕਾਂਕ 3.6% ਘਟਿਆ। ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਦਾ ਹੈਂਗ ਸੇਂਗ ਇੰਡੈਕਸ 2.6% ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਸ਼ੰਘਾਈ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟ 1.2% ਡਿੱਗਿਆ ਹੈ।
ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਕਿਉਂ ਆਈ?
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵਿਲੇਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਹੀ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗਿਰਾਵਟ ਲਈ ਤਿੰਨ ਵਿਲੇਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਨ। ਯੇਨ ਵਿੱਚ ਉਛਾਲ, ਸਖਤ ਮੌਦਰਿਕ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮੰਦੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਨੇ ਜਾਪਾਨੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਜਾਪਾਨ ‘ਚ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਟੁੱਟ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਇਕੁਇਟੀ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 20 ਫੀਸਦੀ ਡਿੱਗ ਗਏ।