ਮਰਿਯਾਦਾ, ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਅਤੇ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਹਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ, ਜੋ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ
ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਕੇਵਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਧਰਮ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਆਸਥਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਜੀਵਨ ਜਾਂਚ ਹਨ। ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇ, ਧਰਮ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚੱਲਣਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ। ਰਾਮ ਕੇਵਲ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਰਵੋਤਮ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਹਰ ਪੱਖੋਂ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਅਤੇ ਆਦਰਸ਼ ਪੁਰਸ਼ ਹਨ।
ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ 16 ਜਨਵਰੀ 2024 ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਣ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੀ ਰਸਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ 22 ਜਨਵਰੀ ਰਾਮ ਭਗਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਦਿਨ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੀ ਉਸਤਤਿ ਨਾਲ ਗੂੰਜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਰਾਮ ਕੇਵਲ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਏ ਹੋਏ ਇੱਕ ਦੇਵਤਾ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਸੱਚਮੁੱਚ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਪੁਰਸ਼ ਹਨ, ਜੋ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਚਾਹੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਵਾਅਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕਹਾਵਤ ਅੱਜ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਰਘੂਕੁਲ ਰੀਤ ਸਦਾ ਚੱਲੀ ਆਈ ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਏ ਪਰ ਬਚਨ ਨਾ ਜਾਏ “, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੌਸ਼ੱਲਿਆ ਨੰਦਨ ਆਪਣੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੰਕਾਪਤੀ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਗਿਆਨੀ ਮੰਨਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਝਿਜਕ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਸੰਯੋਜਕ ਸਨ, ਮਰਿਯਾਦਾ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਪੁਰਸ਼ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਵਾਅਦੇ ਨਿਭਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਾਤ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠਣ ਤੱਕ ਸਭ ਕੁਝ ਸਿਖਾਇਆ।
ਮਰਿਯਾਦਾ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਦੇ 16 ਗੁਣ
ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਵਿੱਚ 16 ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਅਗਵਾਈ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿਧਾਂਤ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਮਨੁੱਖ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਨੇ ਨਾਰਦ ਜੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਗੁਣਵਾਨ ਅਤੇ ਹੁਨਰਮੰਦ, ਧਰਮ ਦਾ ਗਿਆਨਵਾਨ, ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ, ਸਚਿਆਰ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਕਠੋਰ ਅਤੇ ਚਰਿੱਤਰ ਪੱਖੋਂ ਧਨੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਭਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੌਣ ਹੈ, ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਕੌਣ ਹੈ? ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੁਹਾਵਣਾ ਅਤੇ ਸੰਜਮੀ ਹੈ. ਉਹ ਕੌਣ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਕੋਲ ਈਰਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ? ਜਦੋਂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੇਵਤੇ ਕਿਉਂ ਡਰਦੇ ਹਨ? ਫਿਰ ਉਸਦੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਨਾਰਦ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੇ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਇਕਸ਼ਵਾਕੁ ਵੰਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।
ਸਦਭਾਵਨਾ ਦਾ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਨੇ ਰਾਮ
ਮਾਤਾ ਸ਼ਬਰੀ ਦੀ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਥਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਭਗਤ ਦਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਪ੍ਰਤੀ ਅਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਪ੍ਰਤੀ ਭਗਤ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਸ਼ਬਰੀ ਆਪਣੇ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਲਈ ਬੇਰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਤੋੜਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਮ ਜੀ ਨੂੰ ਖੁਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਕਿਤੇ ਖੱਟਾ ਬੇਰ ਰਾਮ ਜੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਨਾ ਚਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਮੂਲ ਉਦੇਸ਼ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਜਾਤ ਪਾਤ ਦੇ ਵਿਤਕਰੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਸ਼ਤੀ ਵਾਲੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਰਾਮਾਇਣ ਦੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਕਾਂਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸ਼ਤੀ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਨਿਸ਼ਾਦਰਾਜ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਾਅਦਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਰਾਮ
ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਥਿਤੀ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਕਦੇ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਜਦੋਂ ਕੈਕੇਈ ਨੇ ਰਾਮ ਜੀ ਲਈ 14 ਸਾਲ ਦਾ ਬਨਵਾਸ ਮੰਗਿਆ ਤਾਂ ਰਾਜਾ ਦਸ਼ਰਥ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ ਰਾਮ ਨੂੰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਰਾਮ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਜੰਗਲ ਜਾਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਲਕਸ਼ਮਣ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸ਼ਤਰੂਘਨ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਮ ਜੀ ਸਾਨੂੰ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਜਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਲਾਤ ਵਿੱਚ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਹਾਰਨਾ
ਜਦੋਂ ਰਾਵਣ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰਾਮ ਜੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਹਾਰਦੇ ਸਗੋਂ ਹਲਾਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈਕੇ ਰਾਮ ਖਿਲਾਫ਼ ਯੁੱਧ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਖੀਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹੌਂਸਲੇ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ-ਬਲੈਕਕੈਟ ਕਮਾਂਡੋ, ਬਖਤਰਬੰਦ ਗੱਡੀਆਂ ਕਿਲੇ ਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋਈ ਰਾਮ ਦੀ ਅਯੁੱਧਿਆ